بایگانی برچسب برای: مسافرنامه

درباره ی شگفتی های کویر مصر

درباره ی شگفتی های کویر مصر

  • درباره ی شگفتی های کویر مصر

شاید وقتی صحبت از یک سفر کویری به میان می آید، نام کویر مصر کمتر به گوش تان خورده باشد. کویر مصر نام یکی از نقاط کویری کشورمان است، که شاید کمتر کسانی با زیبایی ها و جلوه های اسرار آمیزش آشنایی داشته باشند.

تجربه ی کویر بی شک برایتان یکی از متفاوت ترین تجربه های سفر در دل طبیعت خواهد بود. سکوت و آرامشش، مرز نزدیکی که میان آسمان و تل ماسه های کویری می بینید و تغییر دمای دلچسبش در آغاز روز و آغاز شب، و طبیعت منحصر به فردش همه و همه برایتان تجربه ای دلچسب و خاص را برایتان به همراه خواهد داشت.

 

  • موقعیت جغرافیایی کویر مصر

کویر مصر که به کویر مصر و فرحزاد معروف است، در حاشیه ی روستاهایی به نام های روستای مصر و روستای فرحزاد در 55 کیلومتری یکی از شهرستان های استان اصفهان به نام شهرستان خور قرار گرفته است. یکی دیگر از روستاهایی که در کنار کویر مصر واقع شده استف روستای امیر آباد می باشد که تقریبا با دو روستای دیگر در یک خط شمالی – جنوبی واقع شده اند.

جمعیت روستای مصر به عددی در حدود 180 نفر می رسد.

اطراف روستای مصر با سلسله جبال کوه های ناحیه ی فلات مرکزی و تل ماسه هایی در بخش کوهپایه ای اش از قسمت غربی و جنوب غربی و جنوب شرقی احاطه شده اند.

  • محصولات کشاورزی و خوراکی های معروف کویر و روستای مصر

امرار و معاش مردم در روستای مصر بیشتر از طریق کشاورزی و دامداری صورت می گیرد. از معروف ترین محصولات پرورش کشاورزی و دامداری روستای مصر پرورش گندم و زعفران و شتر می باشند.

اما محصولات کشاورزی دیگر پر طرفدارشان به انواع صیفی جات، خرما و رطب های با کیفیت و انار اشاره کرد.

اگر به روستا و کویر مصر سفر کردید فرصت چشیدن و امتحان کردن خوراکی های محلی این روستای کویری را از دست ندهید. از معروف ترین خوراکی های روستای مصر:  آبگوشت محلی با نام محلی لاخولی، کتلت محلی، کالجوش،  کباب گوشت، شیر و دوغ محلی شتر نیز می باشند.

 

 

  • جاذبه های تفریحی و گردشگری کویر مصر

سفر به کویر علاوه بر جاذبه های طبیعی شگفت انگیزش، تجربه های تفریحی هیجان انگیز و متفاوت بسیاری خواهد داشت. که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:

  1. پیاده روی بر شن ها و تل ماسه های داغ کویری در روز
  2. شب نشینی های گرد آتش در دشت پاک کویر مصر زیر نور ستارگان
  3. موتور سواری با موتور های چهار چرخ ATV به صورت تک سرنشین و دو سرنشین
  4. آفرود بر روی تپه های ماسه ای کویر
  5. شتر سواری
  6. عکاسی از مناظر تکرار نشدنی کویر و عکاسی حرفه ای در شب

 

  • اقامتگاه های کویر مصر

پیش از هر چیزی به شما پیشنهاد می شود سفر های کویری را با تور های داخلی تجربه کنید. زیرا تجربه ی امن تری را فارغ از نگرانی های یافتن مسیر مناسب و اقامتگاه های قابل اطمینان خواهد داشت.

در کویر مصر به دلیل استقبال چشمگیری که گردشگران و توریست ها از این منطقه ی کویری داشته اند، در مرور زمان اقامتگاه های محلی بسیاری تدارک دیده شده است. این اقامتگاه ها کاملا حال و هوای تجربه ی کویر را با ساختار گلی و چیدمان سنتی  شان برایتان کامل خواهند کرد. این اقامت گاه ها شاید خیلی لوکس به نظر نیایند، اما تمامی امکانات رفاهی مورد نیازتان در کویر را برآورده خواهند ساخت. امکاناتی نظیر حمام و سرویس بهداشتی های تمیز، رستوران های محلی با کیفیت، سوپر مارکت و امثال اینها.

 

 

 

ٖجت لو

جت لو چیست

  • همه چیز از ورزش مهیج جت لو JETLEV

جت لو Jetlev شاید یکی از عجیب ترین و جذاب ترین رشته های ورزش ها و تفریحات آبی باشد که تا کنون دیده اید. جت لو را می توان پرواز روی آب با یک جلیقه ی جادویی موتور دار تعریف کردف که می توان گفت تقریبا از ترکیب دو وسیله ی ورزشی آبی ( جت اسکی و جت پک ) که حتما نام آنها را شنیده اید الهام گرفته و ساخته شده اند. ایده ی جت لو اولین بار توسط یک کانادایی به نام “ریمون لی” در سال 2000 ارایه شد و پس از کلی پرورش این ایده ی نوین، سرانجام در سال 2009 اولین بار از نمونه های اولیه آن رو نمایی شد. و هنوز که هنوز است این وسیله های جداب تفریحی در حال پیشرفت و تکامل هستند.

جلیقه ای که با آن جت لو را تجربه می کنید، با یک موتور بسیار قدرتمند و دو جریان پر فشار آب طراحی و ساخته شده اند، که شما به کمک آنها هیجان پرواز روی آب را تجربه می کنید. در این جلیقه ی موتور دار دو دسته ی فلزی مستحکم تعبیه شده است که به کمک آنها می توانید تعادل خود را ضمن پرواز کنترل نمایید. با جت لو تا ارتفاع 10 متر روی آب می توانید اوج بگیرید و پرواز کنید . حداکثر زمانی که با آن می توانید به پرواز روی آب ادامه دهید چیزی در حدود 1 الی 2 ساعت است، و سرعتش نیز 65 کیلومتر در ساعت می باشد.

 

 

موردی که در زمان پرواز روی آب در جت لو موثر است، بدون شک قدرت موتور آن است. دو لوله ی ای که در پشت جلیقه ی جت لو حامل دو جریان پرفشار آب هستند، طولی معادل 10 متر دارند، و از این روست که حداکثر ارتفاعی که کیتوانید با جت لو از سطح آب بلند شوید 10 متر است. این لوله ها به یک موتور، که در یک قایق کوچک در آب و در پشت سر شخصی که سوار بر جت لو است، در حرکت هستند. در واقع تمام چیزی که جت لو از آن ساخته شده است و به کمک آن هیجان ماشی از این شکل از پرواز را به شما هدیه می دهد، یک موتور قوی با دو شلنگ برای انتقال آب و یک وسیله ی نقلیه ی آبی کوچک و جمع و جور برای قرار گرفتن موتور در آن است. اما همین وسیله ی به ظاهر ساده امروزه یکی از پر طرفدار ترین ورزش ها و تفریحات آبی برای مردم محسوب می شود و عده ی زیادی بی صبرانه منتظر فصول گرم سال هستند تا بتوانند این تفریح مهیج و با نشاط آبی را تجربه کنند. بدیهی ست که در همه جای دنیا معمولا جت لو نیز مانند تمامی ورزش های آبی در شهر های ساحلی بر قرار و دایر است. جت لو نسبت به سایر ورزش های آبی تجهیزات خاصی نیاز ندارد. یعنی کافیست تنها یک جلیقه ی نجات پیش از سوار شدن به تن داشته باشید و بعد پس از گرفتن توصیه های لازم برای نحوه ی استفاده از این وسیله توسط یک کاربلد، میتوانید به راحتی آن را تجربه کنید.

سافاری

آشنایی با سافاری قسمت اول

  • هر آنچه لازم است از سافاری Safari بدانید!

 

تعریف افراد از سفر بسیار متفاوت است. و بدیهی ست که هرکسی بسته به علاقه مندی ها، خلق و خو و روحیه و لذتش از سفر، نوع خاصی از آن را ترجیح می دهد و برمیگزیند در بین علاقه مندان به سفر، آن دسته ای که به ماجراجویی و رویارویی با شگفتی های طبیعت علاقه مند اند، سافاری را انتخاب می کنند. این رویای خیلی از انسان ها در جای جای دنیاست که بتوانند به دل طبیعت قدم بگذارند و دنیای ناشناخته ی آن را کشف کنند. در سفر به سبک سافاری با مناظری از طبیعت رو به رو خواهید شد، که تاکنون نظیرش را به صورت زنده و در طبیعت حتی ندیده اید. شما در سافاری چیزی را از نزدیک میبینید که شاید مشابه اش را در مستند های جذاب از طبیعت و دنیای وحش دیده بودید. و این تجربه ای خاص و کاملا متفاوت از تمامی سفرهایتان خواهد بود.

 

 

 

 

 

 

  • سافاری Safari و مروری بر پیشینه ی آن!

 

اگر بخواهیم در مورد خود واژه ی سافاری اشاره ای کلی داشته باشیم، باید پیش از آن بگوییم که ریشه ی این کلمه به نوعی به آفریقا و زبان “سواحیلیSwahili بر میگردد. در واقع به “سیاحت اکتشافی در آفریقا” سافاری Safari  می گویند. البته که امروزه سافاری هم همانند بسیاری از فعالیت های دیگر، نسبت به شکل ابتدایی خودش تغییر شکل داده است. مثلا در گذشته در آفریقا شکار نیز نوعی از سافاری محسوب میشد، اما پس از گذشت سال ها، حالا سافاری شامل سفرهای زمینی کوتاه مدت به دل طبیعت است، که در آن می توان آنچه در حیات وحش به صورت بکر و دست نخورده مانده است را به همراه تمام شگفتی ها و جذابیت هایش از نزدیک دید. خصوصا حیواناتی که دیدنشان در حالت عادی تقریبا غیر ممکن است.

البته سافاری در کنار جنبه های تفریحی و گردشگری اش، از جنبه های ارزشمند و قابل تحسینی نظیر حمایت از حیات وحش و طبیعت نیز برخوردار است. که امروزه خوشبختانه عده ی زیادی صرفا به همین منظور از علاقه مندان سافاری هستند، و حتی حمایت های مالی فراوانی در راستای کمک به تداوم و بقای حیات وحش گویی می کنند. در واقع سافاری به نوعی فرهنگ سازی خاصی در جهت هم زیستی مسالمت آمیز کوتاه مدتی از انسانها در کنار حیوانات است. طوری که دیگر خبری از شکار و به دام انداختن و آسیب رساندن به گونه های حیوانی در میان نیست.

شما در طی سفر به سبک سافاری، با مردم بومی مناط مختلف، فرهنگ و آداب و رسوم خاص شان، و چیزهای نا آشنای بسیاری آشنا خواهید شد. و این تبادل فرهنگی نیز در جایگاه خودش یکی دیگر از وجه های با ارزش سافاری است.

در کنار تمام اینها، قطعا گردشگری شما و تفریح تان از این سفر ها، برای مردم بومی و محلی نیز فوایدی خواهد داشت. ورود توریست از گوشه های مختلف دنیا به این مناطق موجب گردش قابل توجهی در چرخه ی اقتصادی آن منطقه خواهد داشت و طبیعتا اتفاقات مالی قابل توجهی را نیز برای فروشندگان محلی شان در پی خواهد داشت.

 

کاشان

جاذبه های گردشگری کاشان قسمت دوم

ϖ سوغات کاشان

بدون شک هر زمان که به سوغات شهر کاشان فکر می کنید اولین چیزی که به ذهنتان می رسد قطعا گلاب مشهور و پر آوازه ی کاشان خواهد بود. کاشان به داشتن گلاب های معتبر و عرقیجات با کیفیت در ایران معروف است. اما سوغات منحصر به فرد دیگری نیز دارد که نمی گذارد کسی دست خالی از کاشان باز گردد.
• سوغات خوراکی کاشان
1. گلاب
2. عرقیجات گیاهی مانند عرق زیره و عرق نعناع و نارنج و بیدمشک
3. حلوا ارده
4. باقلوای کاشان
5. گل محمدی خشک مخصوص استفاده در چای و دمنوش
6. بهار نارنج تر و خشک
7. کلوچه و شیرینی حاجی بادامی
8. پشمک

• صنایع دستی
1. قالی های معروف کاشان
2. گلیم ها و زیلو های سنتی و دستی
3. گیوه های سنتی
4. ظروف سفالی
5. پارچه های ابریشمی نفیس ( زری دوزی، مخمل، نقره بافت، اطلس، حریر، دیبا )
6. کاشی کاری
7. ظروف نقطه کاری شده
8. ظروف مسی

⎫ رویداد مهم همه ساله ی شهر کاشان
حتما می می دانید که رویداد بسیار معروف و زبانزد شهر کاشان مراسم زیبا و باشکوه محلی گلاب گیری آن می باشد.
همه ساله گردشگران بسیاری از سرتاسر ایران و حتی خارج از ایران برای تماشای این مراسم محلی و آیین سنتی طبیعی به کاشان سفر می کنند.
گلاب گیری در فصل بهار و اردیبهشت ماه اتفاق می افتد. در سرتاسر کاشان و خصوصا در قمصر کاشان مغازه های بسیار زیادی را خواهید دید که در آنها بومیان با روش های سنتی و در ظروف مسی به شیوه های طبیعی گلاب گیری می کنند و در همان لحظه نیز گلاب های تازه را در اختیار علاقه مندان قرار می دهند.
حتی تور های بسیاری در داخل ایران هر سال در اریبهشت ماه اقدام به بردن علاقه مندان به تماشای این مراسم زیبا از ابتدا ( چینش گل ) تا انتها ( مراحل گلاب گیری ) می کند.

⎫ اقامت در شهر کاشان
شهری با در بر داشتن این حجم از جاذبه های تاریخی و طبیعی ارزشمند و این میزان از توریست های داخلی و خارجی ای که هر ساله خصوصا در فصل بهار به خودش اختصاص می دهد بدون شک مکان های مناسب و درخور بسیاری برای استقبال از توریست ها و گردشگرانی که هم به صورت شخصی و هم به همراه تور به کاشان سفر می کنند در نظر خواهد داشت.
گردشگران در کاشان هم می توانند در هتل های درجه یک و مهمان خانه های مرتب و مناسب شب را اقامت کنند و صبح به بازدید از مکان های دیدنی ای شهر بپردازند.
و گزینه ی دیگر برای اقامت در کاشان خانه های بومیان آنجاست که حتما در طول سفر خود با بومیان بسیاری که سطح شهر آماده ی اجاره ی منازل شخصی شان برای به صورت دربست به مسافرین می باشند، رو به رو خواهید شد.
جالب است بدانید دیده شده است که عده ی بسیاری از توریست ها و گردشگران ترجیح می دهند به شهرستان های اطراف کاشان رفته و علاوه به دیدار از آنها شب را نیز در آنجا اقامت کنند. به عنوان مثال عده ی بسیار زیادی از توریست ها دوست دارند حتما در سفر خود به کاشان در مراسم گلاب گیری این شهر زیبا نیز شرکت کنند. بنابراین به مرکز آن یعنی قمصر کاشان می روند و پس از تماشای مراسم گلاب گیری شب را نیز در هوای پاک و میان مناظر زیبای آنجا اقامت می کنند. این اقامت می تواند هم در هتل ها و میهمانخانه های باشد و هم در خانه های سنتی بومیان.

سوپرشارژر ها

همه چیز درباره سوپرشارژر ها

  • همه چیز درباره سوپرشارژر ها

اگر علاقه مند به دنیای خودرو ها باشید حتما می دانید که سوپرشارژر ها در صنعت خودرو سازی گامی رو به جلو محسوب می شوند. سوپرشارژر ها کمپرسور های قدرتمندی هستند که به موجب آنها فشار هوای بیشتری با قدرت بیشتر، به هنگام مکش هوا وارد موتور خودرو می شود. در واقع سوپرشارژر ها باعث می شوند فشار هوای ورودی به موتور افزایش پیدا کند و در نتیجه قدرت خروجی و عملکرد موتور نیز به همان نسبت بالا رود. اما به طور خلاصه وظیفه ی اصلی سوپرشارژر ها افزایش فشار هوای مکشی و توان موتور است.

عملکرد سوپرشارژر ها بدین صورت است که نیروی مصرفی مورد نیاز خود را توسط یک تسمه یا زنجیر به شکل کاملا مکانیکی از میل لنگ خودرو دریافت و تامین می کنند. حرکت سوپرشارژر ها عموما به کمک یک تسمه  که به دور یک قرقره که به یک چرخ دنده وصل است پیچیده می شود، که با به حرکت در آمدن این چرخ دنده ی محرک، چرخ دنده ی کمپرسور یا همان سوپرشارژر ها نیز به حرکت در می آیند.

  • سوپر شارژر ها انواع گوناگونی دارند که 3 نمونه از آنها شامل موارد زیر می شود:
  • سوپرشارژر روتز Roots
  • سوپر شارژر دو پیچی Twin Screw
  • سوپر شارژر مرکز گریز

یکی از قدیمی ترین انواع سوپرشارژر ها مدل روتز Roots است.  در سوپرشارژر های روتز از لب های گیرانداز استفاده می شود. که با چرخیدن این لب های گیرانداز هوایی که میان آنها مبحوس شده به حرکت در آمده و به سمت خروجی پیش می رود. سپس این حجم از هوا درون سوپاپ جمع شده و ایجاد فشار مثبت می کند و در نتیجه توان خروجی موتور را افزایش می دهند.

مدل روتز سوپرشارژر های بزرگی دارد که در قسمت بالای موتور نصب می شوند و کاربری آنها بیشتر در ماشین های پر قدرت مسابقه ای و شکاری است.

سوپرشارژر های دو پیچی Twin Screw شاید یکی از گران ترین انواع این کمپرسور ها محسوب می شوند. اما عملکردی مشابه عملکرد توع روتز دارند. دوپیچی ها نیز دارای لب های گیرانداز هوا هستند و به کمک همین لب های گیرانداز دقیقا مانند سوپرشارژر های روتز هوا را در سوپاپ زخیره می کنند و سپس فرآیند مکش هوا را با قدرت بیشتری انجام می دهند.

سوپرشارژر های نوع سوم یا مرکز گریز دارای پروانه هایی هستند که به کمک این سوپرشارژر ها در سرعت های بالا توان موتور را افزایش داده و باعث می شوند هوای بیشتری وارد کمپرسور شود. و هوا به سمت مرکز این پروانه ها کشیده شود و بعد به کمک نیروی گریز از مرکز همان هوا به صورت شعاعی به خارج از پروانه پراکنده و پخش شود. به علت اینکه هوا از مرکز پروانه با شدت و قدرت بیشتری خارج می شود، در نتیجه فشار هوا در آنجا کم خواهد شد، که مشکل و ضعف فشار هوا به سادگی توسط یک دیفیوزر یا پخش کننده هوا از بین خواهد رفت، بنابراین جای هیچ گونه نگرانی نخواهد بود.  سوپرشارژ های مرکز گریز عموما پر کاربرد ترین و معروف ترین نوع میان سوپرشارژر ها محسوب می شوند زیرا که تقریبا کوچکتر بوده و در مقایسه با سایر مدل ها وزن کمتری نیز دارند. اما نمی توان گفت که تولید صدای آنها نسبت به انواع دیگر کمتر است.

دره خزینه

درباره دره ی شگفت انگیز خزینه

  • درباره دره ی شگفت انگیز خزینه

شاید برایتان عجیب باشد اگر به شما گفته شود که نمونه دره خزینه را دیگر در هیچ کجای دنیا به غیر از یک جا نخواهید دید! دره خزینه در طی سالها بر اثر پدیده ی فرسایش تشکیل شده است. و تنها نسخه ی مشابه آن در جهان، دره ی گرندکانیون در آمریکا می باشد که آن نیز به جای مانده ی اثرات فرسایشی است.

 

  • موقعیت جغرافیایی دره خزینه

دره خزینه در استان لرستان، در بخش مرکزی شهرستان پل دختر و دهستان جلوگیر واقع شده است. که می توان گفت تقریبا در حد فاصل جاده ایست که پل دختر را به اندیمشک می رساند. و در حاشیه اش نیز روستایی به نام خود این دره، یعنی روستای خرینه قرار گرفته است.

دره خزینه یکی از شگفتی های منحصر به فرد و بی نظیر طبیعت ایران است که از فرسایش سنگ های آن منطقه در طول سالیان دراز به شکل امروزی اش درآمده است.

جالب است بدانید رودخانه ی کرخه نیز از میان سنگ های پر پیچ و خم و ساختار فرسایشی این دره عبور می کند و زیبایی اعجاز آمیزی را به این دره ی اسرار آمیز بخشیده است.

جمعیت آن در اخرین سرشماری در سال 1395 حدود 36 نفر بوده است.

فاصله ی دره خزینه از خرم آباد که مرکز استان لرستان می باشد در حدود 136 کیلومتر، از پل دختر حدود 40 کیلومتر، و از اندیمشک حدود 73 کیلومتر است.

 

  • جاذبه های دیدنی دره خزینه و چرایی سفر به آن

یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری و دیدنی دره خزینه وجود بزرگترین و مرتفع ترین پل معلق در ایران در این دره و بر فراز رودخانه ی کرخه است. پل معلقی که طولش به 112 متر و ارتفاعش به 85 متر می رسه. و شاید جالب باشه بدونید این پل معلق حتی بلند ترین پل معلق خاورمیانه هم به حساب میاد.

از دیگر جاذبه های توریستی و تفریحی دره خزینه می توان به کوهنوردی و صخره نوردی بر روی سنگ های خوش تراشی ست که در اثر سالیان سال فرسایش به صخره هایی جذاب تبدیل شده اند.

وقتی بر فراز این دره می ایستید، ترکیب رنگ های مات و خاکی رنگ و اخرایی و سبز های خفیفی که حاصل از گیاهان رشد کرده لا به لای سنگ هایی این دره است، با آب جاری رودخانه کرخه در میان آن و بازتابش در اثر نور خورشید، مسخ این تصویر زیبا و شگفت انگیز خواهید شد. و همین امر موجب آن شده که دره خزینه یکی از لوکیشن های همیشه جذاب برای عکاسان حرفه ای به شمار آید.

در سفر به دره خزینه علاوه بر زیبایی های خاص و تکرار نشدی این دره، می توانید از مناظر و جاذبه های طبیعی و گردشگری مناطق اطراف آن نیز بهره مند شوید. که در زیر به معرفی نمونه هایی از آنها خواهیم پرداخت:

  • دره نی گاه لرستان
  • آبشار شیرز لرستان
  • آبشار بیشه لرستان
  • آبشار آب سفید لرستان ( معروف به عروس آبشار های ایران )
  • آبشار نوژیان لرستان ( یکی از بلند ترین آبشار های ایران )

 

 

  • فصول مناسب برای سفر به دره خزینه

برای سفر به دره خزینه لرستان به شما پیشنهاد میشه در فصل بهار و تابستان به این منطقه سفر کنید. تا از زیبایی های بهار که به تابستان هم کشیده شده است در این منطقه لذت ببرید. و تو آب و هوای مناسب فرصت استفاده از تمام جاذبه های این دره را داشته باشید. در بهار و تابستان شقایق های وحشی روییده شده اطراف این دره زیبایی های طبیعی ان را به مراتب برایتان دو چندان خواهند کرد.

 

  • اقامت در دره خزینه

در سفر تان به دره خزینه ی استان لرستان این امکان را خواهید داشت که هم در اقامتگاه های اطراف آن نظیر مسافر خانه و میهمان خانه های محلی اش مستقر شوید، و هم گزینه ی جذاب کمپینگ را در اختیار خواهید داشت. پس این تنها به میل به سلیقه ی خودتان بستگی دارد.

گارمین

معرفی جی پی اس گارمین

جی پی اس گارمین

معرفی برند گارمین:

کمپانی گارمین در سال 1989 میلادی توسط گری بول و مین کارو در ایالات متحده آمریکا بنیان گذاری شد. این شرکت از ابتدا در زمینه ساخت و تولید دستگاه های جی پی اس فعالیت داشته است. اولین دستگاه جی پی اس ساخته شده توسط این شرکت به نام پرونا بوده است. کمپانی گارمین در ادامه فعالیت های خود به سبب تولید محصولات مناسب و با کیفیت توانست رشد چشم گیری در سطح بین المللی داشته باشد و گوی سبقت را از دیگر رقبای خود بگیرد. این شرکت با طراحی بی نظیر در زمینه سخت افزار و نرم افزار دستگاه های چی پی اس خود توانسته است به عنوان پر فروش ترین شرکت در تولید محصولات خود در دنیا شناخته شود. شرکت گارمین در محصولات خود جی پی اس های دستی، دریایی، هوایی و خودرویی را تولید و به بازار عرضه می کند.

معرفی محصولات شرکت گارمین

جی پی اس دریایی: این محصول جز نخستین محصولات تولیدی این شرکت می باشد. از آنجایی که صنعت دریانوردی در حال گسترش می باشد شرکت گارمین با تولید جی پی اس های با کیفیت ویژه این صنعت توانسته سهم زیادی از آن را در بازار جهانی نصیب خود کند و امروزه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان جی پی اس دریایی در دنیا می‌باشد.

جی پی اس دستی: این نوع جی پی اس که از پر فروش ترین محصول این شرکت به حساب می آید در سال 1991 میلادی برای اولین بار به سفارش نیروهای نظامی آمریکا تولید شده است و سپس با گسترش آن امروزه در بخش های مختلفی مانند نقشه برداری، کوهنوردی، گردشگری و غیره در مدل های مختلف تولید و مورد استفاده قرار می گیرد.

 

جی پی اس امروزه از اساسی ترین تجهیزات کوهنوردان به حساب می آید و در صعودهای حرفه ای نیاز به داشتن این دستگاه بیش از حد احساس می شود. جی پی اس های دستی شرکت گارمین با ویژگی های منحصر به فرد از جمله شرکت های پیشرو و فعال در تولید این محصول می باشد.

از جمله ویژگی های جی پی اس گارمین طول عمر بالای باتری آن می باشد که در مواقعی حتی تا 25 ساعت نیز می تواند روشن بماند. همچنین این محصول قابلیت نمایش طول و عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و فاصله و سرعت را نیز داراست.

جی پی اس گارمین دارای قطب نمای الکتریکی و ارتفاع سنج می باشد. همچنین این امکان وجود دارد کلیه اطلاعات نمایش داده شده توسط دستگاه در حافظه آن ذخیره کرد.

گیرنده فوق حرفه ای دستگاه جی پی اس گارمین باعث می شود خطای دستگاه به میزان قابل توجهی کاهش یابد و احتمال خارج شدن از مسیر در زمان صعود های سخت توسط کوهنوردان بسیار کاهش پیدا می کند.

جی پی اس خودرویی : اولین جی پی اس تولیدی توسط شرکت گارمین در سال 1998 جهت استفاده در سیستم ناوبری خودروهای شخصی به بازار عرضه شد. این نوع جی پی اس که از شناخته شده ترین برندها در سطح دنیا می باشد امروزه توانسته با تولید انواع مختلف از آن بهترین و با کیفیت ترین محصول را در اختیار استفاده کنندگان آن قرار دهد.

جی پی اس هوایی: در سال 2006 کمپانی گارمین جی پی اس هوایی جهت استفاده در هواپیما، هلی کوپتر و غیره را نموده است.

یکی از متنوع ترین محصولات کمپانی گارمین که طرفداران زیادی در بین ورزشکاران، کوهنوردان و گردشگران را داراست نوعی جی پی اس می باشد که روی مچ دست بسته می شود. این محصول به گونه ای طراحی شده که می تواند عملیات مکان یابی را برای آنها انجام دهد.

قلعه‌ های ایران








قلعه‌های تاریخی ایران: میراثی از شکوه و استقامت

قلعه‌های تاریخی ایران: میراثی از شکوه و استقامت

مقدمه

ایران با تاریخ چند هزار ساله‌اش، میزبان قلعه‌های فراوانی است که هر یک داستانی از مقاومت، هنر و تمدن را روایت می‌کنند. این قلعه‌ها نه تنها نمادهای دفاعی بوده‌اند، بلکه به‌عنوان مراکز حکومتی، اقتصادی و فرهنگی نیز نقش‌آفرینی کرده‌اند.

پراکندگی جغرافیایی قلعه‌ها

قلعه‌های ایران در سراسر کشور پراکنده‌اند، از کوهستان‌های شمالی تا دشت‌های جنوبی. این پراکندگی نشان‌دهنده اهمیت استراتژیک و دفاعی این سازه‌ها در طول تاریخ است. به‌عنوان مثال، قلعه رودخان در استان گیلان و قلعه فلک‌الافلاک در لرستان از نمونه‌های بارز این پراکندگی هستند.

ویژگی‌های معماری و تاریخی

معماری قلعه‌های ایرانی ترکیبی از هنر، دانش فنی و نیازهای دفاعی است. استفاده از مصالح محلی مانند سنگ، آجر و خشت، طراحی برج‌ها و دیوارهای مستحکم، و بهره‌گیری از موقعیت‌های طبیعی مانند ارتفاعات برای ساخت قلعه‌ها، از ویژگی‌های بارز این سازه‌هاست. بسیاری از این قلعه‌ها به دوره‌های مختلف تاریخی مانند ساسانیان، سلجوقیان و قاجاریه بازمی‌گردند.

معرفی قلعه‌های برجسته

  • قلعه رودخان (گیلان): این قلعه در ارتفاعات جنگلی فومن قرار دارد و به‌دلیل موقعیت استراتژیک و معماری منحصر به‌فردش، یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم شمال ایران محسوب می‌شود.
  • قلعه فلک‌الافلاک (لرستان): واقع در خرم‌آباد، این قلعه با ۱۲ برج و ساختاری مستحکم، از دوره ساسانیان باقی مانده و نمادی از تاریخ و فرهنگ لرستان است.
  • نارین قلعه (یزد): در شهر میبد واقع شده و با ساختار خشتی و راهروهای زیرزمینی‌اش، نمونه‌ای از معماری کویری ایران است.
  • قلعه بابک (آذربایجان شرقی): بر فراز کوه‌های کلیبر ساخته شده و به‌عنوان مقر بابک خرمدین شناخته می‌شود.
  • قلعه بم (کرمان): یکی از بزرگ‌ترین سازه‌های خشتی جهان است که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

نتیجه‌گیری

قلعه‌های ایران نه تنها یادگارهایی از گذشته‌اند، بلکه گنجینه‌هایی از هنر، فرهنگ و تاریخ کشورمان هستند. بازدید از این سازه‌ها، فرصتی برای آشنایی با شکوه و عظمت تمدن ایرانی است و می‌تواند تجربه‌ای بی‌نظیر برای علاقه‌مندان به گردشگری فرهنگی فراهم آورد.


قنات زارچ

قنات‌های یزد | شاهکار مهندسی در دل کویر

قنات‌های یزد به عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای مهندسی آبی در جهان شناخته می‌شوند. این سامانه‌های زیرزمینی که با دقت و مهارت بالا در دل خاک و سنگ حفر شده‌اند، امکان زندگی در یکی از خشک‌ترین مناطق ایران را فراهم کرده‌اند.

تاریخچه قنات در یزد

قدمت قنات در ایران به بیش از ۳۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد و شهر یزد به عنوان یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های انسانی در منطقه کویری، دارای پیشینه‌ای درخشان در بهره‌گیری از این فناوری بومی است. اسناد تاریخی نشان می‌دهد که برخی قنات‌های یزد در دوره هخامنشیان و ساسانیان حفر شده‌اند و تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

تعداد قنات‌های یزد

در مجموع، بیش از ۷۰۰ رشته قنات در استان یزد شناسایی شده که بسیاری از آن‌ها همچنان فعال‌اند. این تعداد نشان‌دهنده نقش حیاتی قنات‌ها در توسعه پایدار منطقه و تأمین منابع آبی مورد نیاز مردم در دوران‌های مختلف است.

روش ساخت قنات

ساخت قنات فرایندی بسیار پیچیده و زمان‌بر بود که به دانش و تجربه بالای مقنیان نیاز داشت. این فرایند شامل تعیین محل مبدأ آب، حفر چاه مادر، ایجاد چاه‌های میله‌ای در فواصل منظم، و اتصال آن‌ها به یک کانال زیرزمینی برای هدایت آب به سطح زمین بود. در این مسیر، زاویه شیب و تهویه مناسب نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود تا آب با کمترین افت فشار و بدون آلودگی به مقصد برسد.

قنات زارچ | طولانی‌ترین قنات جهان

قنات زارچ، واقع در شهر یزد، به عنوان طولانی‌ترین قنات جهان شناخته می‌شود. این قنات با طولی بالغ بر ۸۰ کیلومتر و بیش از ۲۱۱۵ چاه میله‌ای، از شاهکارهای بی‌نظیر معماری و مهندسی ایرانی است.

قدمت قنات زارچ به بیش از ۲۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد و بر اساس برخی روایت‌ها، در دوران هخامنشیان حفر شده است. آب این قنات از حوالی مهرپادین در شهرستان یزد تأمین می‌شود و پس از طی مسیر طولانی، به محله زارچ می‌رسد. یکی از ویژگی‌های بارز این قنات، عبور آن از زیر مسجد جامع یزد است که نشان از هماهنگی معماری و مهندسی در دوران کهن دارد.

ویژگی‌های قنات زارچ:

  • طول: حدود ۸۰ کیلومتر
  • تعداد چاه‌های میله‌ای: بیش از ۲۱۰۰ حلقه
  • عمق چاه مادر: بیش از ۳۰ متر
  • قدمت: بیش از ۲۵۰۰ سال
  • موقعیت: عبور از زیر مسجد جامع یزد

اهمیت فرهنگی و جهانی قنات‌ها

قنات‌های یزد نه تنها از نظر فنی، بلکه از لحاظ فرهنگی نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. در سال ۲۰۱۶ میلادی، قنات زارچ به همراه ۱۰ قنات دیگر ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. این ثبت جهانی، گواهی بر ارزش و اهمیت این سازه‌های کهن در توسعه تمدن ایرانی و سازگاری با اقلیم خشک است.

جمع‌بندی

قنات‌های یزد به ویژه قنات زارچ، نمادی از هوش، دانش و تلاش انسان در برابر محدودیت‌های طبیعت هستند. بازدید از این شگفتی‌های مهندسی، نه تنها تجربه‌ای تاریخی و فرهنگی منحصر به فرد است، بلکه درک عمیق‌تری از زندگی در دل کویر برای گردشگران به ارمغان می‌آورد.

 

نمک آبرود

نمک آبرود

  • درباره جاذبه های شهرک توریستی نمک آبرود

نمک آبرود یکی از مقصد های همیشه جذاب برای مسافرینی ست که قصد سفر به شمال را دارند. شهری که در آن هم از نظر طبیعی و هم توریستی تفریحات بی شماری منتظرتان خواهد بود. نمک آبرود با دریا و ساحلش، با جنگل های سرسبز و بکرش، و امکانات رفاهی و تفریحی بی شمارش یکی از بهترین گزینه ها برای سپری کردن تعطیلاتی فراموش نشدنی برای شما می باشد.

 

  • موقعیت جغرافیایی نمک آبرود

نمک آبرود در واقع شهرکی ست که در حد واسط میان دو شهر تنکابن و چالوس قرار گرفته است. از شهرک نمک آبرود به عنوان یکی از دهکده های توریستی تفریحی فعال استان مازندران یاد می کنند.

وسعت شهرک نمک آبرود تقریبا چیزی در حدود 650 هکتار می باشد.

بخش شمالی شهرک نمک آبرود به لحاظ جغرافیایی به دریای خزر و سمت جنوبی آن به رشته کوه های البرز و ارتفاعات مدوبن می رسد.

حدود 200 هکتار از مساحت نمک آبرود را پوشش های گیاهی که شامل پارک های جنگلی شمشاد و بنفشه می شوند تشکیل داده اند که خالق طبیعت و محیطی زیبا در این شهرک توریستی شده اند.

نمک آبرود به طور کلی شهرکی اقامتی، تفریحی و توریستی ست که همیشه برای ساکنین مازندران و همینطور سایر نقاط ایران یکی از جاذبه های گردشگری جذاب به حساب می آید.

 

  • فصول مناسب برای سفر به نمک آبرود

شهر هایی مانند نمک آبرود با این حجم از امکانات تفریحی و توریستی مناسب ترین گزینه ی سفر در فصل های گرم تر و انرژیک تر سال مانند بهار و تابستان می باشند زیرا هم سرسبزی و زیبایی طبیعتش در این فصول بیشتر خود نمایی خواهد کرد، و هم به راحتی می توانید از هر امکان تفریحی دلخواهتان بدون دغدغه ی بهم ریختگی هوا استفاده نمایید.

 

  • جاذبه ها و تفریحات گردشگری و توریستی نمک آبرود

اگر نمک آبرود را برای سفر خود انتخاب کرده اید می توانید خوشحال باشید که با یک تیر چند نشان زده اید. زیرا این شهرک جذاب تفریحی و توریستی مملو از طبیعتی چشم بر نداشتنی و جاذبه های تفریحی بسیاری می باشد. و تمامی امکانات تفریحی و اقامتی مناسب را نظیر رستوران ها، سرویس های بهداشتی، مراکز خرید، پارکینگ، شهر بازی و غیره را به مسافرانش ارایه می دهد.

شما در نمک آبرود می توانید تجربه ی جنگل نوردی و طبیعت گردی و گشت و گذار و عکاسی را داشته باشید.

می توانید به دریا و ساحل آن جهت آب تنی و لذت از مناظر و تفریحات حاشیه ی ساحلش بروید.

علاوه بر اینها یکی از تفریحات بسیار مشهوری که در نمک آبرود به انتظارتان خواهد بود استفاده از تله کابین آن برای پیمودن مسیر بین دو کوه بر فراز طبیعت زیبای این شهرک توریستی زیبا می باشد.

اگر به دنبال هیجان بیشتری هم هستید به شما سورتمه ی نمک آبرود را پیشنهاد می کنیم که می توان آن را اولین سورتمه ی تاسیس شده در ایران نیز دانست.

به شما پیشنهاد می کنیم اگر به نمک آبرود سفر کردید، دیدن از پارک ماجراجویی آن را از دست ندهید. شما در این پارک علاوه بر جاذبه ها و زیبایی های طبیعی، با تفریحات مهیجی رو به رو می شوید که سفر را برایتان چندین برابر خاطره انگیر خواهد کرد.

از جمله این تفریحات می توان به پل معلق نمک آبرود، زیپ لاین، پینت بال، کارتینگ، ماشین های کنترلی و موتور های چهار چرخ، باشگاه تیر اندازی، تفریحات پروازی نظیر گلایدر، پاراگلایدر، چتر و بالگرد و کایت، و دوچرخه سواری و شهربازی مخصوص پارک حیوانات تاکسی درمی، سینما های چند بعدی و پارک آبی آن نیز اشاره کرد.

بنابراین اگر برای مقصد سفر خود نمک آبرود را انتخاب کرده اید می توانید خوشحال باشید که متناسب برای هر سلیقه ای در آن تفریحی خاص را تجربه خواهید کرد.

 

 

میراث جهانی ایران در یونسکو

آشنایی با آثار ثبت‌شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو

ایران با پیشینه‌ای چند هزار ساله، یکی از کهن‌ترین تمدن‌های جهان را در خود جای داده است. به همین دلیل، تاکنون ۲۷ اثر فرهنگی، طبیعی و ترکیبی از کشورمان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند. در این مقاله، به معرفی جامع این آثار می‌پردازیم.

میراث جهانی یونسکو چیست؟

میراث جهانی یونسکو شامل آثاری با ارزش برجسته جهانی است که باید برای نسل‌های آینده حفظ شوند. این آثار می‌توانند فرهنگی، طبیعی یا ترکیبی از هر دو باشند. ثبت یک اثر در این فهرست به معنای به‌رسمیت شناختن اهمیت جهانی آن و لزوم حفاظت پایدار است.

فهرست آثار ثبت‌شده ایران در یونسکو

  1. چغازنبیل – معبد ایلامی در خوزستان (ثبت 1979)
  2. تخت جمشید – پایتخت هخامنشیان (1979)
  3. میدان نقش جهان – قلب تاریخی اصفهان (1979)
  4. تخت سلیمان – مجموعه مذهبی-سیاسی ساسانی (2003)
  5. پاسارگاد – آرامگاه کوروش بزرگ (2004)
  6. بم و منظر فرهنگی آن – ارگ بم و محیط پیرامونش (2004)
  7. سلطانیه – گنبد عظیم دوره ایلخانی (2005)
  8. بیستون – سنگ‌نوشته داریوش بزرگ (2006)
  9. ارگ تاریخی بم – بازسازی‌شده پس از زلزله (2004)
  10. بازار تبریز – یکی از بزرگ‌ترین بازارهای سرپوشیده جهان (2010)
  11. بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی – اثر صفوی با تزئینات منحصربه‌فرد (2010)
  12. شوش – پایتخت عیلامیان و تمدن‌های مختلف (2015)
  13. طبیعت بیابانی لوت – نخستین میراث طبیعی ثبت‌شده (2016)
  14. شهر تاریخی یزد – نمونه‌ای از شهرسازی در اقلیم گرم و خشک (2017)
  15. منظر باستانی ساسانی فارس – آثار ساسانی در فیروزآباد و سروستان (2018)
  16. جاده ابریشم: مسیر ری-نیشابور – مسیر تجاری تاریخی (2023)
  17. کاروانسراهای ایرانی – مجموعه‌ای شامل ۵۴ کاروانسرا از دوره‌های مختلف (2023)
  18. قنات‌های ایرانی – شاهکار مهندسی آب در کویر (2016)
  19. باغ‌های ایرانی – نمونه‌هایی از باغ سنتی با طراحی هندسی (2011)
  20. مسجد جامع اصفهان – نمونه تحول معماری اسلامی در ایران (2012)
  21. کاخ گلستان – مجموعه سلطنتی دوره قاجار (2013)
  22. سازه‌های آبی شوشتر – سیستم آبرسانی پیچیده ساسانی (2009)
  23. بیابان کویر – دومین اثر طبیعی ایران در یونسکو (2024)
  24. برج تاریخی گنبد قابوس – بلندترین برج آجری جهان (2012)
  25. دژ تاریخی رودخان – ثبت در مسیر جهانی قلعه‌ها (پیشنهاد ثبت در حال بررسی)
  26. مسیر فرهنگی خلیج فارس – در مسیر ثبت جهانی با تمرکز بر میراث دریایی

اهمیت ثبت جهانی آثار ایران

ثبت این آثار در یونسکو، نه تنها افتخاری ملی است، بلکه می‌تواند به جذب گردشگر، حفظ میراث، توسعه پایدار و آگاهی جهانی از غنای فرهنگی ایران کمک کند. بسیاری از این آثار، باستانی‌ترین تمدن‌های بشری را نمایندگی می‌کنند.

سخن پایانی

ایران کشوری است پر از گنجینه‌های تاریخی، طبیعی و معنوی. ثبت جهانی این آثار، مسئولیت ما در حفظ، معرفی و انتقال آن‌ها به نسل‌های آینده را دوچندان می‌کند. اگر به دنبال سفرهایی فرهنگی و پرمعنا هستید، میراث جهانی یونسکو در ایران، مقصدی بی‌نظیر برای شماست.

کلمات کلیدی: میراث جهانی یونسکو ایران، آثار ثبت‌شده یونسکو، گردشگری فرهنگی، تاریخ ایران، مکان‌های دیدنی ایران، سفر تاریخی

آسیاب آبی کوشک نو یزد

 

آسیاب کوشک نو یزد | سفری به دل تاریخ کویر

مقدمه‌ای بر آسیاب کوشک نو یزد

یزد، شهر بادگیرها، کوچه‌های خشتی و تاریخ زنده، پر است از جاذبه‌هایی که گذشته را زنده نگاه می‌دارند. یکی از این جاذبه‌ها، آسیاب کوشک نو است؛ بنایی سنتی که هنوز هم صدای چرخش سنگ‌هایش در ذهن گردشگران طنین می‌اندازد. این آسیاب قدیمی که در دل بافت تاریخی شهر یزد قرار دارد، یادآور روزگاری است که مردم با بهره‌گیری از هوش و طبیعت، به شیوه‌ای پایدار زندگی می‌کردند.

تاریخچه آسیاب کوشک نو

آسیاب کوشک نو یکی از آسیاب‌های تاریخی استان یزد است که قدمت آن به دوران صفویه یا حتی قبل‌تر برمی‌گردد. این آسیاب، مانند بسیاری از آسیاب‌های سنتی ایران، به منظور آرد کردن گندم، جو و سایر غلات ساخته شده بود. ویژگی اصلی آن، استفاده از نیروی آب قنات برای چرخش سنگ آسیاب است؛ روشی هوشمندانه و بومی که در مناطق کویری ایران رواج داشت.

با توجه به منابع محلی و شواهد معماری، این آسیاب در دوره‌ای بسیار فعال بوده و اهالی روستاهای اطراف برای تأمین آرد مورد نیاز خود به این مکان مراجعه می‌کردند. همچنین نام «کوشک نو» اشاره به منطقه‌ای دارد که آسیاب در آن واقع شده، که خود نیز از جمله محله‌های قدیمی شهر یزد به شمار می‌آید.

معماری و ساختار آسیاب کوشک نو

معماری آسیاب کوشک نو مانند سایر بناهای سنتی یزد، از مصالح بومی مانند خشت، گل، آجر و چوب ساخته شده است. این بنا دارای فضاهایی چون فضای زیرزمین برای نصب سنگ آسیاب، فضای ورود و خروج آب، اتاق نگهداری گندم و غلات، و همچنین فضایی برای استراحت آسیابان بوده است.

مهم‌ترین بخش این آسیاب، اتاق چرخ سنگ آسیاب است که معمولاً در عمق زمین ساخته شده تا نیروی آب با فشار بیشتری به چرخ منتقل شود. سیستم انتقال آب به وسیله قنات صورت می‌گرفته که خود از شاهکارهای مهندسی سنتی ایران محسوب می‌شود.

موقعیت مکانی آسیاب کوشک نو

آسیاب کوشک نو در محله‌ای به همین نام در شهر یزد واقع شده است. این محله در جنوب شرقی بافت قدیم یزد قرار دارد و به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب، هم‌جواری با قنات‌ها و مسیر عبور آب، مکان مناسبی برای احداث آسیاب به شمار می‌رفته است.

دسترسی به این مکان از طریق خیابان‌های اصلی شهر یزد مانند خیابان امام خمینی و خیابان کاشانی امکان‌پذیر است. بازدید از این آسیاب به‌ویژه برای علاقه‌مندان به معماری بومی و گردشگری فرهنگی توصیه می‌شود.

جاذبه‌های گردشگری اطراف آسیاب

در نزدیکی آسیاب کوشک نو می‌توانید از سایر جاذبه‌های تاریخی شهر یزد نیز بازدید کنید. از جمله این مکان‌ها می‌توان به میدان امیرچخماق، مسجد جامع یزد، خانه لاری‌ها، و بازار خان اشاره کرد. بازدید از این بناها در کنار آسیاب کوشک نو، تجربه‌ای کامل از فرهنگ و هنر یزد را به شما ارائه خواهد داد.

همچنین می‌توانید در کوچه‌های خشتی اطراف این محله قدم بزنید، با مردم محلی گفت‌وگو کنید و از حس آرامش و اصالت فضای شهر یزد بهره‌مند شوید.

وضعیت فعلی و حفاظت از آسیاب

متأسفانه همانند بسیاری از آثار تاریخی دیگر، آسیاب کوشک نو نیز در گذر زمان دچار فرسایش شده است. با این حال، برخی اقدامات مرمتی از سوی میراث فرهنگی استان یزد صورت گرفته تا این بنای ارزشمند حفظ شود. امیدواریم با همکاری نهادهای محلی و آگاهی گردشگران، این آسیاب همچنان پابرجا بماند.

نکاتی برای بازدید گردشگران

  • برای بازدید از آسیاب، بهتر است از راهنمای محلی استفاده کنید تا توضیحات دقیق‌تری در مورد تاریخ و عملکرد آن دریافت نمایید.
  • ساعات اولیه صبح یا عصر بهترین زمان بازدید است تا از گرمای شدید روز در امان باشید.
  • کفش مناسب پیاده‌روی همراه داشته باشید، زیرا بخشی از مسیر بازدید در کوچه‌های قدیمی خاکی یا سنگ‌فرش‌شده قرار دارد.
  • عکاسی در محیط آسیاب مجاز است، اما لطفاً از تجهیزات بنا مراقبت کنید و به آن‌ها آسیبی وارد نکنید.

جمع‌بندی

آسیاب کوشک نو یزد تنها یک بنای خشتی نیست؛ بلکه روایتگر سبک زندگی، دانش فنی و رابطه انسان با طبیعت در دل کویر است. بازدید از این مکان فرصتی برای لمس گذشته، درک تلاش نیاکان‌مان و پاسداشت میراث ارزشمند فرهنگی است. اگر به یزد سفر کردید، حتماً بازدید از این آسیاب را در برنامه خود قرار دهید.

نویسنده: تیم تحریریه مسافرنامه | © ۲۰۲۵

 

آب انبار چیست

 

آب‌انبارهای ایران: تاریخچه، معماری و نمونه‌های شاخص

آب‌انبارها به‌عنوان یکی از دستاوردهای برجسته معماری و مهندسی ایران باستان، نقش حیاتی در تأمین آب در مناطق خشک و کویری ایفا کرده‌اند. این سازه‌ها نه‌تنها پاسخگوی نیازهای زیستی بوده‌اند، بلکه با طراحی‌های منحصربه‌فرد خود، جلوه‌ای از هنر و دانش ایرانی را به نمایش گذاشته‌اند.

تاریخچه آب‌انبارها در ایران

قدمت آب‌انبارها در ایران به دوران باستان بازمی‌گردد. نخستین نمونه‌های شناخته‌شده از این سازه‌ها در تمدن ایلامی و شهر دوراونتاش در چغازنبیل یافت شده‌اند که به نیمه اول هزاره دوم پیش از میلاد تعلق دارند. در دوره‌های بعدی، به‌ویژه در دوران هخامنشیان، ساسانیان، صفویان و قاجاریان، ساخت آب‌انبارها گسترش یافت و به یکی از عناصر کلیدی در شهرسازی و تأمین آب تبدیل شد.

پراکندگی جغرافیایی آب‌انبارها

آب‌انبارها عمدتاً در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران ساخته شده‌اند. استان‌هایی مانند یزد، کرمان، فارس، خراسان، قزوین و هرمزگان بیشترین تعداد این سازه‌ها را در خود جای داده‌اند. در شهرهایی مانند یزد، به‌دلیل شرایط اقلیمی خاص، آب‌انبارها به‌وفور یافت می‌شوند و برخی از آن‌ها هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

معماری آب‌انبارها

معماری آب‌انبارها با توجه به شرایط اقلیمی و فرهنگی هر منطقه، ویژگی‌های خاصی دارد. اجزای اصلی آب‌انبارها عبارتند از:

  • مخزن: محل ذخیره آب که معمولاً در زیر زمین و به‌صورت استوانه‌ای یا مکعبی ساخته می‌شود.
  • سردر: ورودی آب‌انبار که اغلب با کاشی‌کاری و مقرنس‌کاری تزیین شده است.
  • پاشیر: محل برداشت آب که به‌وسیله پله‌هایی به مخزن متصل می‌شود.
  • بادگیر: سازه‌ای برای تهویه و خنک‌سازی آب داخل مخزن.
  • گنبد: پوشش بالای مخزن که به‌منظور جلوگیری از تبخیر و آلودگی آب طراحی شده است.

نحوه عملکرد آب‌انبارها

آب‌انبارها با جمع‌آوری آب باران، قنات یا چشمه‌ها، آب را در مخزن‌های زیرزمینی ذخیره می‌کردند. طراحی خاص این سازه‌ها باعث می‌شد که آب در طولانی‌مدت خنک و پاکیزه باقی بماند. بادگیرها با هدایت جریان هوا به داخل مخزن، دمای آب را کاهش می‌دادند و از رشد جلبک‌ها جلوگیری می‌کردند.

معروف‌ترین آب‌انبارهای ایران

  • آب‌انبار شش بادگیری یزد: یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین آب‌انبارهای ایران با شش بادگیر که در شهر یزد واقع شده است.
  • آب‌انبار وکیل شیراز: ساخته‌شده در دوران زندیه با معماری منحصربه‌فرد و بادگیرهای دوطرفه.
  • آب‌انبار سردار بزرگ قزوین: با گنجایش ۳۶۰۰ متر مکعب آب، یکی از بزرگ‌ترین آب‌انبارهای ایران.
  • آب‌انبار هفت بادگیر اشکذر: تنها آب‌انبار هفت بادگیری جهان با دو مخزن مجزا.
  • آب‌انبار صفی‌آباد خراسان شمالی: با قدمتی بیش از ۱۰۰۰ سال، یکی از قدیمی‌ترین آب‌انبارهای ایران.

اهمیت فرهنگی و اجتماعی آب‌انبارها

آب‌انبارها نه‌تنها نقش حیاتی در تأمین آب داشتند، بلکه به‌عنوان مکان‌هایی برای تجمعات اجتماعی و مذهبی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفتند. بسیاری از این سازه‌ها در کنار مساجد، بازارها و کاروانسراها ساخته می‌شدند و به‌عنوان نمادی از همبستگی اجتماعی و فرهنگی شناخته می‌شدند.

نتیجه‌گیری

آب‌انبارها به‌عنوان شاهکارهای معماری و مهندسی ایران باستان، نشان‌دهنده درک عمیق ایرانیان از محیط زیست و نیازهای جامعه بودند. حفظ و مرمت این سازه‌ها نه‌تنها به‌منظور نگهداری از میراث فرهنگی، بلکه برای آموزش نسل‌های آینده درباره اهمیت مدیریت منابع آب ضروری است.

 

کتاب گنجینه های پنهان

 

گنجینه‌های پنهان روستای برز

مؤلف: اکبر چهرزاد

جزئیات کتاب

  • ناشر: اکبر چهرزاد
  • زبان: فارسی
  • رده‌بندی دیویی: 955.9337
  • سال چاپ: 1392
  • نوبت چاپ: 1
  • تیراژ: 1000 نسخه
  • تعداد صفحات: 176
  • قطع و نوع جلد: وزیری (گالینگور)
  • شابک: 9789640481486
  • کد کتاب در گیسوم: 1939856

توضیح کتاب:

کتاب گنجینه‌های پنهان روستای برز اثر اکبر چهرزاد، به معرفی روستای «برز» از توابع شهرستان نطنز در استان اصفهان پرداخته است. این کتاب مصور، به بررسی فرهنگ و آداب سنتی این روستا می‌پردازد و سعی دارد میراث فرهنگی ایران را به نسل‌های آینده معرفی کند.

در این اثر، نویسنده به تفصیل در مورد سنّت‌ها، لغات و اصطلاحات بومی روستای برز صحبت کرده و سیر تاریخی، موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های آب و هوایی آن را شرح می‌دهد. کتاب به‌ویژه بر روی حفظ فرهنگ اصیل ایرانی و جلوگیری از فراموشی آن تأکید دارد.

این کتاب با هدف آشنایی بیشتر با فرهنگ ایرانی و حفظ سنت‌های منطقه‌ای برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران تدوین شده است.

برای اطلاعات بیشتر و خرید کتاب به سایت مراجعه کنید.

 

کاروانسراهای ایران

کاروانسراهای ایران؛ شاهکارهایی از تاریخ، معماری و فرهنگ

کاروانسرا به عنوان یکی از بنیادی‌ترین عناصر معماری راهی در ایران، نقش مهمی در شکل‌گیری شبکه حمل‌ونقل و بازرگانی در دوره‌های تاریخی ایفا کرده است. این بناهای شکوهمند، مکان‌هایی امن و مجهز برای استراحت و تامین نیازهای کاروان‌ها در مسیرهای طولانی بودند.

علل پیدایش کاروانسراها

  • رونق تجارت در مسیر جاده ابریشم و نیاز به توقف‌گاه‌های امن
  • حمایت حکومت‌ها از بازرگانان و توسعه اقتصادی
  • نیاز زائران، سپاهیان و مأموران دولتی به محل اقامت بین راهی
  • حفظ جان و مال کاروان‌ها در برابر راهزنان و سختی‌های سفر

کاربردهای کاروانسرا

  • محل اقامت مسافران و کاروان‌ها
  • مرکز تبادل کالا و بازرگانی بین مناطق مختلف
  • محل نگهداری چهارپایان و آذوقه
  • برخی مواقع مرکز حکومتی و جمع‌آوری مالیات

ویژگی‌های معماری کاروانسراهای ایران

معماری کاروانسراهای ایران ترکیبی از عملکردگرایی و زیبایی‌شناسی است. با توجه به شرایط اقلیمی و فرهنگی مناطق مختلف، معماری آن‌ها نیز تنوع زیادی دارد.

  • ساختار چهار ایوانی: رایج‌ترین سبک معماری با یک حیاط مرکزی و چهار ایوان در اطراف آن
  • مصالح بومی: استفاده از آجر، سنگ، گچ و چوب در ساخت بنا
  • ورودی بزرگ و دروازه‌های مستحکم: برای ورود کاروان‌ها و امنیت بنا
  • اصطبل‌ها و حجره‌ها: برای چهارپایان و اقامت مسافران
  • بخش خدماتی: حمام، نانوایی، چاه آب یا آب‌انبار

انواع کاروانسراها بر اساس موقعیت جغرافیایی

  • بیابانی: ساخته شده در کویرها با دیوارهای ضخیم و حیاط‌های بزرگ
  • کوهستانی: مستحکم و بسته‌تر، برای مقاومت در برابر سرمای شدید
  • شهری: گاه به شکل بازارچه درون‌شهری با نقش تجاری قوی
  • مرزی: کارکرد نظامی و کنترل رفت‌وآمدها

پراکندگی جغرافیایی کاروانسراهای ایران

کاروانسراها در سراسر ایران پراکنده‌اند، به‌ویژه در استان‌هایی مانند اصفهان، یزد، خراسان، سمنان، کرمان و فارس. تمرکز اصلی آن‌ها در مسیرهای تجاری و زیارتی بوده است.

برخی از مشهورترین آن‌ها عبارت‌اند از: کاروانسرای مرنجاب در کویر، دیر گچین در قم، رباط شرف در خراسان رضوی، و زین‌الدین در یزد.

کاروانسرا؛ پلی میان فرهنگ‌ها

کاروانسراها نه تنها محل استراحت مسافران بودند بلکه به‌مثابه مرکز تبادل فرهنگی و اقتصادی بین شرق و غرب عمل می‌کردند. آن‌ها نشان‌دهنده سطح بالای امنیت و سازمان‌دهی در ایران باستان و اسلامی هستند و امروزه یکی از ارکان گردشگری فرهنگی ایران به‌شمار می‌روند.

 

فهرست کامل کاروانسراهای ثبت‌شده در یونسکو

 

ردیف نام کاروانسرا استان
1 دیر گچین قم
2 نوشیروان اصفهان
3 پرند (قلعه سنگی) تهران
4 رباط شرف خراسان رضوی
5 سنگی انجیره یزد
6 جمال‌آباد آذربایجان شرقی
7 عباس‌آباد تایباد خراسان رضوی
8 فخر داوود خراسان رضوی
9 شیخعلی‌خان اصفهان
10 مرنجاب اصفهان
11 امین‌آباد اصفهان
12 گبرآباد کاشان (اصفهان)
13 مهیار اصفهان
14 گز اصفهان
15 کوهپایه اصفهان

موزه های یزد






موزه های یزد | معرفی بهترین موزه‌های تاریخی و دیدنی یزد




موزه های یزد | معرفی بهترین موزه‌های تاریخی و دیدنی یزد

یزد، شهر بادگیرها و قنات‌ها، علاوه بر معماری بی‌نظیرش، گنجینه‌ای از موزه‌های دیدنی را در دل خود جای داده است. این موزه‌ها نه تنها تاریخ و فرهنگ کهن یزد را روایت می‌کنند، بلکه آینه‌ای از سبک زندگی، هنر و تمدن مردم این سرزمین هستند. در ادامه با بهترین موزه‌های یزد آشنا می‌شویم.

موزه آب یزد

موزه آب یزد یکی از جذاب‌ترین و متفاوت‌ترین موزه‌های ایران است که به نمایش تاریخچه قنات‌ها و سیستم‌های آبرسانی سنتی یزد می‌پردازد. این موزه در خانه‌ای تاریخی به نام خانه کلاهدوزها واقع شده و ابزارها، نقشه‌ها و اسناد مرتبط با قنات را در معرض دید عموم قرار داده است.

موزه آیینه و روشنایی

موزه آیینه و روشنایی یزد، با فضایی شگفت‌انگیز و معماری خیره‌کننده، مجموعه‌ای از انواع آیینه‌های قدیمی، چلچراغ‌ها، شمعدان‌ها و اشیاء روشنایی‌بخش را به نمایش گذاشته است. این موزه در عمارت باشکوه “خانه عرب زاده” برپا شده و جلوه‌ای از هنر و ذوق ایرانی را به تصویر می‌کشد.

موزه مردم شناسی یزد

برای آشنایی با آداب و رسوم، پوشاک سنتی و شیوه‌های زندگی قدیمی مردم یزد، بازدید از موزه مردم‌شناسی یزد پیشنهاد می‌شود. این موزه در کنار مجموعه امیرچخماق قرار دارد و بخش‌های مختلفی همچون نمایشگاه صنایع دستی، پوشاک محلی و وسایل سنتی زندگی را شامل می‌شود.

دیگر موزه‌های دیدنی یزد

  • موزه وزیری: نمایش کتب خطی، اسناد تاریخی و آثار ارزشمند هنری در جوار مسجد جامع یزد.
  • موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده: مجموعه‌ای از سکه‌های قدیمی و ابزار سنتی زندگی در خانه‌ای تاریخی.
  • موزه مارکار: روایت زندگی زرتشتیان یزد و نمایش آثار فرهنگی مربوط به آن‌ها.

نکات مهم برای بازدید از موزه‌های یزد

بازدید از موزه‌های یزد بهترین فرصت برای درک بهتر تاریخ و فرهنگ این دیار است. پیشنهاد می‌شود قبل از سفر، ساعت کاری موزه‌ها را بررسی کنید و در صورت امکان همراه با راهنمای محلی از این مراکز دیدن فرمایید تا توضیحات جامع‌تری دریافت کنید.

سخن پایانی

موزه‌های یزد پلی میان گذشته و امروز هستند. در سفر به این شهر تاریخی، بازدید از موزه‌ها را در برنامه خود قرار دهید و تجربه‌ای فراموش‌نشدنی از فرهنگ و هنر ایران زمین را برای خود رقم بزنید.


هخامنشیان و ابداع پست

پست در دوره هخامنشیان: نخستین سیستم پیشرفته ارتباطی جهان

امپراتوری هخامنشی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین امپراتوری‌های جهان باستان، برای حفظ انسجام و ادارهٔ گستره‌ی وسیع قلمرو خود، نیازمند سیستم‌های مدیریتی و ارتباطی منسجم بود. یکی از مهم‌ترین اختراعات این دوره، سامانهٔ پست یا چاپارخانه بود؛ سیستمی که بسیاری آن را نخستین شبکهٔ پستی سازمان‌یافته در تاریخ بشر می‌دانند.

ایده‌پرداز و بنیان‌گذار چاپارخانه

داریوش بزرگ، سومین شاه هخامنشی، بنیان‌گذار سامانهٔ چاپارخانه بود. او برای نخستین بار این سیستم را در سراسر شاهراه‌های امپراتوری اجرا کرد تا از طریق آن، اخبار، فرمان‌ها و نامه‌های حکومتی با سرعت به دورترین نقاط امپراتوری منتقل شود.

ساختار و عملکرد چاپارخانه

چاپارخانه‌ها به‌صورت ایستگاه‌هایی در فواصل معین (حدود ۲۵ تا ۳۰ کیلومتر) ساخته شده بودند. در هر ایستگاه، چاپار‌ها (پیک‌ها یا پست‌چی‌ها) آماده بودند تا پیام‌ها را از چاپار قبلی دریافت کرده و به ایستگاه بعدی برسانند.

ویژگی‌های کلیدی سیستم پستی هخامنشیان:

  • شبکه گسترده: متصل‌کنندهٔ شهرهای مرکزی با مناطق مرزی از هند تا مصر
  • سرعت بالا: به لطف تعویض چاپار و اسب در ایستگاه‌ها، پیام‌ها با سرعت زیادی منتقل می‌شدند
  • امنیت و نظم: فقط افراد مجاز می‌توانستند از این سامانه استفاده کنند
  • مقررات مشخص: کنترل دقیق ورود و خروج پیام‌ها و ثبت و ضبط عملکرد چاپارخانه‌ها

شاهراه شاهی، شاهکار مهندسی ارتباطی

یکی از مهم‌ترین مسیرهای پستی، راه شاهی (Royal Road) بود که از شوش در ایران تا سارد در آسیای صغیر (ترکیه امروزی) امتداد داشت. این مسیر حدود ۲۵۰۰ کیلومتر طول داشت و به عنوان ستون فقرات سیستم پستی عمل می‌کرد. بنا به گزارش هرودوت، پیک‌ها می‌توانستند این مسیر را در کمتر از ۷ روز طی کنند؛ در حالی که این مسافت برای مسافران عادی بیش از سه هفته زمان می‌برد.

تأثیر جهانی چاپارخانه هخامنشیان

سیستم پست هخامنشیان نه‌تنها پایه‌گذار ارتباطات در ایران باستان بود، بلکه الگویی برای تمدن‌های بعدی مانند رومی‌ها و بعدها اروپایی‌ها شد. این سامانه، نخستین گام‌های بشر در راه ایجاد دولت‌های متمرکز با ارتباطات سازمان‌یافته را بنا نهاد.

سخن پایانی

اختراع چاپارخانه در دوره هخامنشیان، جلوه‌ای از نبوغ مدیریتی ایرانیان باستان است. این سامانه نه‌تنها یک دستاورد فنی بلکه گامی در راستای انسجام فرهنگی، سیاسی و اقتصادی امپراتوری بود. میراث این سیستم هنوز هم در تاریخ به‌عنوان یکی از نخستین شبکه‌های پستی موفق جهان باقی مانده است.

 

سد کریت طبس

 

سد کریت طبس | شاهکار مهندسی ایرانی در دل کویر

سد کریت یکی از آثار شگفت‌انگیز و تاریخی ایران است که در نزدیکی شهر طبس در استان خراسان جنوبی قرار دارد. این سد که به عنوان یکی از قدیمی‌ترین سدهای قوسی جهان شناخته می‌شود، گواهی بر دانش فنی و معماری بی‌نظیر ایرانیان در قرون گذشته است. با قدمتی بیش از ۷۰۰ سال، سد کریت همچنان پابرجاست و گردشگران بسیاری را از سراسر ایران و جهان به سوی خود می‌کشاند.

موقعیت جغرافیایی سد کریت

این سد تاریخی در ۴۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان طبس و در نزدیکی روستای کریت قرار دارد. موقعیت آن در دل کویر لوت، ویژگی خاصی به این سازه داده است؛ چرا که ساخت چنین سدی در منطقه‌ای خشک و کویری، نشان‌دهنده اهمیت مدیریت منابع آبی در ایران باستان است.

تاریخچه و قدمت سد کریت

سد کریت در دوران حکومت صفویه یا حتی پیش از آن ساخته شده است. براساس اسناد تاریخی، ساخت این سد به قرن هشتم هجری برمی‌گردد. برخی پژوهشگران بر این باورند که طرح مهندسی آن از اصول بسیار پیشرفته‌ای برخوردار بوده که در زمان خود بی‌نظیر بوده است.

ویژگی‌های معماری سد کریت

آنچه سد کریت را از سایر سدهای تاریخی متمایز می‌کند، نوع معماری آن است. این سد به صورت قوسی ساخته شده و مصالح آن عمدتاً شامل سنگ و ملات آهکی است. ارتفاع سد حدود ۶۰ متر و طول تاج آن ۵۵ متر است که در زمان ساخت، یکی از بلندترین سدهای جهان محسوب می‌شد. فرم قوسی این سد به توزیع بهتر فشار آب و استحکام بیشتر سازه کمک می‌کرده است.

اهمیت گردشگری سد کریت

سد کریت نه تنها به عنوان یک شاهکار مهندسی شناخته می‌شود، بلکه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری طبس نیز محسوب می‌شود. گردش در این منطقه، فرصتی برای لمس تاریخ، معماری و طبیعت کویری است. همچنین چشم‌اندازهای زیبای اطراف سد و آرامش حاکم بر منطقه، آن را به محلی مناسب برای عکاسی و طبیعت‌گردی تبدیل کرده است.

نکاتی برای بازدیدکنندگان

  • بهترین زمان بازدید از سد کریت، فصل بهار و پاییز است که هوای منطقه معتدل‌تر است.
  • دسترسی به سد نیازمند همراه داشتن وسیله نقلیه مناسب است؛ مسیر خاکی و کوهستانی دارد.
  • بازدید از سد رایگان است اما داشتن راهنمای محلی توصیه می‌شود.

جمع‌بندی

سد کریت طبس یک نمونه درخشان از مهندسی ایرانی در دوران کهن است. این سد تاریخی نه‌تنها اهمیت بالایی در مدیریت منابع آبی داشته، بلکه امروز به عنوان یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های خراسان جنوبی شناخته می‌شود. اگر به تاریخ، معماری و سفر به دل طبیعت کویر علاقه‌مندید، بازدید از سد کریت را از دست ندهید.

نوشته شده توسط: تیم محتوای مسافرنامه

 

خانه های تاریخی یزد

خانه های سنتی یزد

خانه های سنتی یزد

خانه های سنتی یزد | شکوه معماری کویری در دل تاریخ

یزد، شهر بادگیرها و کوچه‌های خشتی، مملو از خانه‌های سنتی است که هر یک روایتگر بخشی از تاریخ، فرهنگ و هنر مردم کویرنشین این دیار است. این خانه‌ها، با معماری خاص خود، پاسخ‌های هوشمندانه‌ای به شرایط سخت آب و هوایی کویر داده‌اند و امروزه به یکی از جذاب‌ترین مقاصد گردشگری یزد تبدیل شده‌اند. در این مطلب با ویژگی‌های معماری و معروف‌ترین خانه‌های سنتی یزد آشنا می‌شویم.

ویژگی‌های معماری خانه های سنتی یزد

  • بادگیر: یکی از مهم‌ترین بخش‌های خانه‌های سنتی یزد، بادگیرها هستند که با هدایت باد و ایجاد جریان هوا، فضای داخل خانه را خنک نگه می‌داشتند.
  • حیاط مرکزی: اغلب خانه‌ها دارای حیاطی با حوضی در وسط و باغچه‌های اطراف آن هستند که طراوت و آرامش خاصی به فضا می‌بخشند.
  • سرداب: زیرزمین‌هایی با هوای خنک برای نگهداری مواد غذایی و استراحت در روزهای گرم تابستان.
  • دیوارهای ضخیم: استفاده از خشت خام و گل برای ساخت دیوارهای قطور، عایق طبیعی در برابر گرما و سرما.
  • ایوان و تالار: فضاهای باز و نیمه‌باز که برای استراحت یا پذیرایی از میهمانان استفاده می‌شدند.

مشهورترین خانه‌های سنتی یزد

خانه لاری‌ها

خانه لاری‌ها یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های خانه‌های سنتی یزد است که قدمت آن به دوره قاجار بازمی‌گردد. این خانه با تالارهای باشکوه، بادگیرهای بلند، اتاق‌های آینه‌کاری و نقاشی‌های دیواری زیبا، نمایانگر سبک زندگی خانواده‌های مرفه آن زمان است. خانه لاری‌ها اکنون به عنوان موزه مردم‌شناسی یزد فعالیت می‌کند.

خانه مرتاض

خانه مرتاض یکی دیگر از خانه‌های تاریخی یزد است که با معماری اصیل کویری و فضای آرامش‌بخش خود شناخته می‌شود. این خانه با حفظ اصالت تاریخی، اکنون به عنوان اقامتگاه سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و امکان تجربه زندگی سنتی را برای گردشگران فراهم کرده است.

خانه تهرانی‌ها

خانه تهرانی‌ها نمونه‌ای عالی از تلفیق هنر معماری یزد با تاثیرات معماری سایر مناطق ایران است. این خانه دارای بادگیرهای متعدد، حوض‌های آبی فیروزه‌ای و تزئینات ظریف گچبری است که آن را به یکی از مقاصد محبوب گردشگران تبدیل کرده است.

اقامت در خانه‌های سنتی یزد

بسیاری از خانه‌های سنتی یزد امروزه به اقامتگاه‌های سنتی تبدیل شده‌اند که تجربه‌ای بی‌نظیر از زندگی در دل تاریخ را برای گردشگران رقم می‌زنند. اقامت در این خانه‌ها، فرصتی برای لمس آرامش، سکوت و زیبایی‌های سبک زندگی سنتی ایرانی است. از جمله محبوب‌ترین اقامتگاه‌های سنتی می‌توان به خانه سنتی لب خندق، اقامتگاه فاضلی و اقامتگاه ملک التجار اشاره کرد.

چرا بازدید از خانه‌های سنتی یزد را از دست ندهیم؟

خانه‌های سنتی یزد نه تنها نمونه‌هایی بی‌نظیر از معماری و مهندسی سنتی هستند، بلکه دریچه‌ای به فرهنگ، هنر و سبک زندگی مردم این شهر تاریخی باز می‌کنند. بازدید از این خانه‌ها فرصتی است برای درک بهتر زندگی در کویر و لمس حس اصالت و آرامشی که در جای جای این بناها موج می‌زند.

نکات مهم هنگام بازدید از خانه‌های تاریخی یزد

  • به حفظ سکوت و آرامش محیط احترام بگذارید.
  • از لمس اشیاء و آثار تاریخی خودداری کنید.
  • به قوانین و محدودیت‌های عکاسی احترام بگذارید.
  • کفش مناسب برای راه رفتن در کوچه‌های تاریخی انتخاب کنید.

سخن پایانی

خانه‌های سنتی یزد، گنجینه‌هایی زنده از تاریخ و فرهنگ ایران زمین هستند. در سفر به این شهر بی‌نظیر، حتماً از این خانه‌ها دیدن کنید تا با شکوه و سادگی زندگی در دل کویر آشنا شوید و لحظاتی ناب و ماندگار را تجربه کنید.

 

زندان اسکندر یا مدرسه ضیاییه یزد









زندان اسکندر یزد | مدرسه ضیائیه، بنایی تاریخی و رازآلود در دل کویر

زندان اسکندر یزد | مدرسه ضیائیه، بنایی تاریخی و رازآلود در دل کویر

زندان اسکندر که با نام اصلی مدرسه ضیائیه شناخته می‌شود، یکی از آثار تاریخی و اسرارآمیز شهر یزد است که در محله فهادان واقع شده است. این بنا کهن‌ترین مدرسه باقی‌مانده در یزد است و قدمت آن به قرن هفتم هجری قمری بازمی‌گردد. روایت‌های محلی، کاربری‌های گوناگونی برای این مکان ذکر کرده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به زندان، مدرسه، و خانقاه اشاره کرد.

تاریخچه مدرسه ضیائیه

بنای اولیه مدرسه ضیائیه در سال ۶۳۱ هجری قمری به دستور ضیاءالدین حسین رضی ساخته شد و پس از وی، فرزندش «شرف‌الدین علی» در سال ۷۰۵ هجری آن را تکمیل کرد. در گذر زمان، این بنا با نام «زندان اسکندر» نیز شناخته شد؛ روایتی محلی می‌گوید اسکندر مقدونی در زمان لشکرکشی خود، از این مکان به‌عنوان زندان استفاده می‌کرد، هرچند هیچ سند تاریخی دقیقی در تأیید این ادعا وجود ندارد.

ویژگی‌های معماری

زندان اسکندر بنایی خشتی و گلی است که با معماری ساده اما عمیق و مفهومی طراحی شده است. مهم‌ترین بخش بنا، گنبد عظیم آن است که از بیرون حالتی مخروطی دارد و از درون، به صورت نیم‌کره‌ای طراحی شده. درون حیاط بنا، حوضی آجری قرار دارد و اتاق‌هایی با طاق‌های ضربی پیرامون آن دیده می‌شوند. در زیرزمین ساختمان نیز فضایی تاریک و مرطوب وجود دارد که گفته می‌شود محل زندان یا خنک‌خانه بوده است.

موقعیت مکانی و مسیر دسترسی

زندان اسکندر در قلب بافت تاریخی یزد و در محله فهادان واقع شده است. فاصله‌ی این بنای تاریخی تا دیگر آثار مهم مانند خانه لاری‌ها، مسجد جامع یزد و بازار خان بسیار کم است و می‌توان با قدم زدن در کوچه‌پس‌کوچه‌های تاریخی به آن رسید. برای دسترسی، می‌توان از خیابان امام خمینی و سپس خیابان فهادان استفاده کرد.

اهمیت فرهنگی و گردشگری

این بنای تاریخی از نظر فرهنگی جایگاه ویژه‌ای دارد، چرا که نه‌تنها یک مدرسه دینی بوده، بلکه فضایی برای مراقبه، عرفان و آموزش علم نیز فراهم می‌کرده است. فضای رازآلود و معماری خاص این مکان، آن را به یکی از پربازدیدترین جاذبه‌های گردشگری یزد تبدیل کرده است. گردشگران بسیاری از نقاط مختلف جهان برای کشف رمز و راز این بنای اسرارآمیز به یزد سفر می‌کنند.

زمان مناسب برای بازدید

بهترین زمان برای بازدید از زندان اسکندر، فصل پاییز و زمستان است. آب و هوای خنک کویر در این ایام، تجربه‌ای دلپذیر برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند. همچنین بازدید در هنگام غروب آفتاب، جلوه‌ای شاعرانه و مرموز به این بنای تاریخی می‌بخشد.

تهیه‌شده توسط تیم مسافرنامه | تمام حقوق محفوظ است.


کویر لوت

 


 

کویر لوت | میراث جهانی یونسکو

 

کویر لوت یا دشت لوت یکی از شگفت‌انگیزترین بیابان‌های دنیا در جنوب شرقی ایران است. این منطقه که در استان‌های کرمان، سیستان‌و‌بلوچستان و خراسان جنوبی گسترده شده، در سال ۲۰۱۶ به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

ویژگی‌های جغرافیایی و زمین‌شناسی

  • مساحت: حدود ۵۱٬۸۰۰ کیلومتر مربع
  • دما: ثبت دمای سطح زمین تا ۷۰.۷ درجه سانتی‌گراد – یکی از گرم‌ترین نقاط زمین
  • کالوت‌ها: بزرگ‌ترین ساختارهای فرسایشی دنیا با فرم‌هایی عجیب و زیبا
  • تپه‌های شنی: بلندترین تپه‌های شنی جهان با ارتفاعی تا ۴۷۵ متر

 

ارزش جهانی و ثبت در یونسکو

کویر لوت در سال ۲۰۱۶ به عنوان یک چشم‌انداز بی‌نظیر طبیعی به‌ دلیل ویژگی‌های زمین‌شناسی منحصر به‌فردش (طبق معیارهای vii و viii یونسکو) در فهرست میراث جهانی ثبت شد. این منطقه نمونه‌ای کم‌نظیر از اثر باد، گرما و فرسایش در شکل‌گیری زمین است.

موقعیت جغرافیایی

کویر لوت بین سه استان قرار دارد:

  • استان کرمان – دسترسی از شهداد
  • استان سیستان و بلوچستان – شمال نهبندان
  • استان خراسان جنوبی – شرق شهرستان طبس

بهترین زمان بازدید

فصل مناسب برای سفر به لوت از آبان تا اسفند است. در این زمان، هوای بیابان مطبوع‌تر و شرایط برای کمپینگ و کویرنوردی فراهم است. در تابستان، دمای سطح زمین به حدی می‌رسد که سفر به آن بسیار خطرناک است.

دیدنی‌های اطراف

  • شهر تاریخی شهداد و روستای اندوهجرد
  • ییلاقات سیرچ در حاشیه لوت
  • دهانه‌های نمکی، رود شور و گنبدهای نمکی

 

نکات مهم سفر

  • حتماً با راهنمای مجرب وارد لوت شوید
  • امکانات اقامتی در حاشیه کویر فراهم است اما در دل لوت هیچ خدماتی وجود ندارد
  • تجهیزات کافی شامل آب، GPS، لباس مناسب، و داروهای ضروری همراه داشته باشید

جمع‌بندی

کویر لوت نه تنها یک مقصد خاص برای طبیعت‌گردی و زمین‌شناسی‌دانان است، بلکه جلوه‌ای بی‌نظیر از هنر طبیعت و تاریخ زمین محسوب می‌شود. اگر عاشق سفرهای ماجراجویانه هستید، دیدار از این دشت سوزان اما مسحورکننده را از دست ندهید.

 

میدان نقش جهان

 

میدان نقش جهان اصفهان | شاهکار معماری صفوی و میراث جهانی

میدان نقش جهان که امروزه به نام میدان امام خمینی نیز شناخته می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین میدان‌های تاریخی جهان است که در قلب شهر اصفهان قرار دارد. این میدان نماد شکوه و عظمت دوران صفویه بوده و مجموعه‌ای از شاهکارهای معماری اسلامی ایرانی را در خود جای داده است.

تاریخچه میدان نقش جهان

میدان نقش جهان در دوران سلطنت شاه عباس اول صفوی در اوایل قرن ۱۷ میلادی ساخته شد. این میدان جایگزین میدان کهنه اصفهان گردید و به عنوان مرکز حکومتی، مذهبی، اقتصادی و تفریحی شهر طراحی شد. شاه عباس با هدف انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان، دستور ساخت این میدان را صادر کرد تا شکوه صفویه را به نمایش بگذارد.

معمار میدان نقش جهان

طراحی این میدان توسط معمار مشهور عصر صفوی، استاد علی‌اکبر اصفهانی انجام شد. همچنین معماری و تزیینات مجموعه نیز به دست هنرمندان بزرگی مانند شیخ بهایی، <strongرضا عباسی و سایر هنرمندان برجسته آن دوران صورت گرفت.

ویژگی‌های معماری

میدان نقش جهان به شکل مستطیلی با ابعاد تقریبی ۵۰۰ متر طول و ۱۶۰ متر عرض ساخته شده و توسط بناهای تاریخی فاخر احاطه شده است. در چهار ضلع میدان، چهار بنای شاخص دیده می‌شود:

  • مسجد شاه (امام): شاهکاری از معماری اسلامی با کاشی‌کاری‌های خیره‌کننده و گنبد باشکوه.
  • مسجد شیخ لطف‌الله: نمونه‌ای بی‌نظیر از معماری مذهبی بدون مناره و حیاط.
  • کاخ عالی‌قاپو: مقر دولت صفوی با تزئینات داخلی منحصربه‌فرد.
  • بازار قیصریه: دروازه‌ای به بازار بزرگ اصفهان که قلب اقتصادی شهر بود.

ثبت جهانی میدان نقش جهان

میدان نقش جهان در سال ۱۹۷۹ میلادی (۱۳۵۸ شمسی) به عنوان یکی از نخستین آثار تاریخی ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. این ثبت به دلیل ارزش تاریخی، معماری و فرهنگی بی‌نظیر این مجموعه صورت گرفت و نقش مهمی در معرفی فرهنگ ایرانی به جهان دارد.

شهرت و اهمیت جهانی

میدان نقش جهان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های تاریخی جهان، از نظر وسعت، زیبایی، هماهنگی معماری و تنوع کاربردهای اجتماعی و مذهبی بی‌نظیر است. بسیاری از گردشگران خارجی، میدان نقش جهان را به عنوان یکی از زیباترین فضاهای شهری جهان توصیف کرده‌اند.

امروزه میدان نقش جهان

امروزه میدان نقش جهان نه تنها یک جاذبه گردشگری مهم، بلکه قلب تپنده گردشگری، صنایع دستی و فرهنگ سنتی اصفهان است. بازدیدکنندگان می‌توانند در حجره‌های بازار سنتی قدم بزنند، صنایع دستی اصیل اصفهانی خریداری کنند و در قهوه‌خانه‌های سنتی نوشیدنی میل کنند.

سخن پایانی

میدان نقش جهان تنها یک بنای تاریخی نیست، بلکه روایتگر داستانی از شکوه، تمدن و هنر مردمانی است که روزگاری در اوج فرهنگ و قدرت بودند. بازدید از این میدان، سفر به دل تاریخ ایران است؛ سفری که هر گردشگری باید آن را تجربه کند.

گردآوری و نگارش: تیم تولید محتوای مسافرنامه

 

تخت جمشید









تخت جمشید | شکوه هخامنشیان در دل تاریخ | سفرنورد

تخت جمشید | شکوه هخامنشیان در دل تاریخ

معرفی تخت جمشید

تخت جمشید، که در متون تاریخی با نام‌های پارسه و پرسپولیس نیز شناخته می‌شود، پایتخت تشریفاتی امپراتوری هخامنشیان بود. این مجموعه‌ی باستانی که در حدود سال ۵۱۸ پیش از میلاد به دستور داریوش بزرگ بنیان‌گذاری شد، یکی از بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین بناهای تاریخی ایران به شمار می‌رود و نشان‌دهنده‌ی اوج هنر، معماری و قدرت سیاسی ایران باستان است.

موقعیت جغرافیایی

تخت جمشید در استان فارس، در نزدیکی شهر مرودشت و در فاصله‌ی حدود ۷۰ کیلومتری شمال شرق شیراز قرار دارد. این مکان در دامنه‌ی کوه رحمت ساخته شده و مشرف به دشتی گسترده است که بر اهمیت و جایگاه استراتژیک آن افزوده است.

تاریخچه و ساختار معماری

ساخت تخت جمشید توسط داریوش اول آغاز شد و توسط جانشینان او از جمله خشایارشا و اردشیر یکم تکمیل شد. این مجموعه شامل کاخ‌های مجلل، تالارهای ستون‌دار، پلکان‌های عظیم، کتیبه‌های میخی، نقش برجسته‌های تاریخی و آرامگاه‌هایی است که همگی با سنگ‌های تراش‌خورده و معماری منحصربه‌فرد هخامنشی آراسته شده‌اند.

یکی از ویژگی‌های بارز تخت جمشید، تالار آپادانا با ۷۲ ستون عظیم آن است که برای مراسم‌های رسمی و ملاقات با سفیران کشورهای مختلف استفاده می‌شده است. همچنین، پلکان شرقی مجموعه با نقش برجسته‌های نمایندگان اقوام مختلف که هدیه‌هایی برای پادشاه می‌آورند، از شاهکارهای هنری ایران باستان محسوب می‌شود.

تخریب توسط اسکندر مقدونی

متأسفانه در سال ۳۳۰ پیش از میلاد، اسکندر مقدونی در جریان فتح ایران، تخت جمشید را به آتش کشید و بخش‌های زیادی از آن نابود شد. با این حال، بقایای این بنای عظیم هنوز هم شکوه و عظمت معماری و فرهنگ ایرانی را به رخ می‌کشد.

ثبت جهانی در یونسکو

تخت جمشید در سال ۱۹۷۹ میلادی به عنوان دومین اثر ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این اقدام ارزشمند، اهمیت جهانی این بنا و جایگاه آن در تاریخ تمدن بشری را به رسمیت شناخت.

راهنمای بازدید از تخت جمشید

بهترین زمان برای بازدید از تخت جمشید، فصل بهار به ویژه نوروز و اوایل پاییز است که هوا مطبوع‌تر است. ساعات بازدید معمولاً از ۸ صبح تا ۵ عصر است. برای بازدیدی عمیق‌تر، پیشنهاد می‌شود با یک راهنمای محلی همراه شوید تا اطلاعات دقیق‌تری درباره‌ی تاریخ، معماری و داستان‌های نهفته در دل این سنگ‌ها دریافت کنید.

نکات مهم برای گردشگران

  • حتماً کفش راحت بپوشید؛ پیمودن پلکان‌ها و محوطه سنگی نیازمند آمادگی بدنی است.
  • از نوشتن یا حکاکی روی سنگ‌ها پرهیز کنید؛ حفاظت از میراث فرهنگی وظیفه همگانی است.
  • در فصل‌های گرم، کلاه، عینک آفتابی و آب به همراه داشته باشید.
  • عکاسی آزاد است، ولی برای استفاده از تجهیزات حرفه‌ای ممکن است نیاز به مجوز باشد.

سخن پایانی

تخت جمشید نه تنها نماد غرور ملی ایرانیان است، بلکه یکی از ارزشمندترین سرمایه‌های فرهنگی و تاریخی جهان به شمار می‌آید. بازدید از این مجموعه، فرصتی بی‌نظیر برای آشنایی با عظمت و هنر معماری ایران باستان و تأملی در ریشه‌های تمدن بشری است.

این مطلب توسط وب‌سایت گردشگری مسافرنامه تهیه شده است. بازنشر تنها با ذکر منبع مجاز است.


تخت سلیمان





تخت سلیمان آذربایجان | میراث جهانی یونسکو در ایران




تخت سلیمان آذربایجان | میراث جهانی یونسکو در دل ایران

تخت سلیمان، یکی از مهم‌ترین و اسرارآمیزترین مجموعه‌های تاریخی ایران، در استان آذربایجان غربی و نزدیکی شهر تکاب واقع شده است. این مکان باستانی، در سال ۱۳۸۲ (۲۰۰۳ میلادی) در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و امروزه یکی از مقاصد مهم گردشگری فرهنگی در ایران محسوب می‌شود.

تاریخچه تخت سلیمان

قدمت تخت سلیمان به دوران ساسانیان بازمی‌گردد و این مکان در آن دوران به عنوان یکی از مقدس‌ترین مراکز مذهبی زرتشتیان شناخته می‌شد. آتشکده معروف آذرگُشَسپ، یکی از سه آتش مقدس اصلی دین زرتشت، در همین مکان قرار داشته است. با گذر زمان، این منطقه به افسانه‌های بسیاری از جمله ارتباط آن با حضرت سلیمان نیز گره خورده است.

ویژگی‌های معماری و جغرافیایی

مجموعه تخت سلیمان بر روی یک سکوی طبیعی و در کنار دریاچه‌ای اسرارآمیز واقع شده است. آب این دریاچه از چشمه‌ای آهکی و دائمی تأمین می‌شود و به دلیل مواد معدنی خاص، عمق و رنگ خاصی دارد. در اطراف دریاچه، بقایای معابد، دیوارها، برج‌ها و سایر ساختمان‌های تاریخی دیده می‌شود که معماری آن‌ها جلوه‌ای از شکوه ایران باستان را به نمایش می‌گذارد.

افسانه‌ها و باورهای محلی

بر اساس افسانه‌ها، حضرت سلیمان برای مدتی در این مکان زندگی می‌کرده و برخی باور دارند که گنج‌هایی در اعماق دریاچه تخت سلیمان مدفون است. این افسانه‌ها جذابیت و رمز و راز این منطقه را دوچندان کرده‌اند و باعث شده‌اند تخت سلیمان نه تنها یک مکان تاریخی، بلکه مکانی اسطوره‌ای و الهام‌بخش باشد.

مسیر دسترسی و بهترین زمان بازدید

برای بازدید از تخت سلیمان، می‌توانید از شهر تکاب در آذربایجان غربی استفاده کنید. جاده‌ای آسفالت اما کوهستانی و پرپیچ‌وخم شما را به این مکان تاریخی می‌رساند. بهترین زمان برای سفر، فصل بهار و تابستان است؛ زمانی که طبیعت منطقه سرسبز و آب‌و‌هوا معتدل است.

چرا باید تخت سلیمان را ببینیم؟

  • ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو
  • ترکیبی بی‌نظیر از تاریخ، طبیعت و اسطوره
  • دارای یکی از مقدس‌ترین آتشکده‌های زرتشتی
  • منظره‌ای چشم‌نواز از کوه‌ها، چشمه‌ها و بناهای تاریخی

اگر به تاریخ ایران باستان، افسانه‌های کهن و مناظر طبیعی خیره‌کننده علاقه دارید، تخت سلیمان بدون شک یکی از مقاصدی است که باید در فهرست سفرهای شما قرار گیرد. بازدید از این مکان، سفری است به اعماق تاریخ و فرهنگ غنی ایران.


غذاهای یزد

 

غذاهای سنتی یزد | طعمی به یادماندنی از قلب کویر

مقدمه: خوراک و فرهنگ در یزد

استان یزد نه تنها با معماری خشتی و قنات‌هایش شناخته می‌شود، بلکه آشپزی خاص این منطقه نیز بخش مهمی از فرهنگ آن را تشکیل می‌دهد. غذاهای سنتی یزد به دلیل اقلیم گرم و خشک، با استفاده از مواد اولیه‌ای ساده اما مقوی، و تکنیک‌های پخت خاص تهیه می‌شوند. بسیاری از این غذاها ریشه در آیین‌ها، مناسبت‌ها و سبک زندگی مردم کویر دارند.

قیمه یزدی

یکی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین غذاهای سنتی یزد، قیمه یزدی است. برخلاف قیمه‌های دیگر نقاط ایران، این خورشت با تکه‌های بزرگ‌تر گوشت و لپه فراوان تهیه می‌شود و در آن خبری از خلال بادام یا سیب‌زمینی سرخ‌شده نیست. طعم غالب این غذا، ترکیبی از زردچوبه، دارچین و زعفران است که با رنگی دلپذیر، اشتها را تحریک می‌کند. قیمه یزدی اغلب در مراسم مذهبی، به‌ویژه در ماه محرم طبخ می‌شود.

آش شولی

آش شولی یکی از خاص‌ترین و منحصربه‌فردترین غذاهای یزدی است. این آش با سبزی‌های محلی مانند تره، جعفری، اسفناج و چغندر پخته می‌شود و طعم ترش آن حاصل سرکه یا رب انار است. آرد گندم برای لعاب‌دار کردن آش استفاده می‌شود. آش شولی در فصل‌های سرد سال بسیار پرطرفدار است و اغلب به عنوان پیش‌غذا یا غذای سبک شب سرو می‌شود.

خورشت به آلو

یکی دیگر از غذاهای اصیل و خوشمزه یزدی، خورشت به آلو است که با استفاده از گوشت گوسفندی، به تازه، آلو بخارا، شکر و دارچین تهیه می‌شود. طعم شیرین و ملایم این غذا، آن را از دیگر خورشت‌های ایرانی متمایز می‌کند. خورشت به آلو بیشتر در مهمانی‌های رسمی یا اعیاد تهیه می‌شود.

کشک بادمجان یزدی

کشک بادمجان در یزد با روشی متفاوت از سایر نقاط ایران پخته می‌شود. در این نسخه، بادمجان‌ها سرخ می‌شوند و با پیاز، نعنا خشک، کشک محلی و سیر ترکیب می‌گردند. طعم قوی کشک محلی یزد، این غذا را به یکی از محبوب‌ترین پیش‌غذاها یا حتی غذای اصلی تبدیل کرده است.

کوفته نخودچی

کوفته نخودچی یا همان “کوفته یزدی” با ترکیب گوشت چرخ‌کرده، آرد نخودچی، پیاز، تخم‌مرغ و ادویه تهیه می‌شود. این کوفته‌ها ابتدا در روغن سرخ شده و سپس در سس رب گوجه پخته می‌شوند. بافت نرم و طعم متفاوت این کوفته آن را به غذایی خاطره‌انگیز تبدیل کرده است.

رشته پلو یزدی

رشته‌پلو یکی از غذاهای مرسوم در شب سال نو یا شب چهارشنبه‌سوری در یزد است. این غذا با ترکیب برنج، رشته پلویی، کشمش، خرما و پیاز داغ طبخ می‌شود. رشته پلو در یزد معمولاً بدون گوشت تهیه می‌شود، اما گاهی با تکه‌هایی از مرغ یا گوشت گوسفندی نیز همراه می‌شود.

شیرینی‌ها و دسرهای یزدی

غذاهای یزد بدون یادآوری شیرینی‌های سنتی این شهر کامل نمی‌شوند. باقلوا، قطاب، پشمک، لوز بیدمشک، نان برنجی و حاجی بادام تنها بخشی از دسرها و شیرینی‌هایی هستند که در مهمانی‌ها، اعیاد و پذیرایی‌ها استفاده می‌شوند. این شیرینی‌ها با استفاده از موادی چون مغز بادام، پودر قند، گلاب، آرد برنج و روغن حیوانی تهیه می‌شوند و هر کدام طعمی خاص و اصیل دارند.

تأثیر اقلیم کویری بر آشپزی یزد

یزد به دلیل اقلیم گرم و خشک، همواره با چالش‌هایی در تأمین منابع غذایی مواجه بوده است. از این رو، غذاهای سنتی این منطقه عموماً با موادی خشک و ماندگار مانند حبوبات، آرد، خشکبار و سبزیجات کم‌آب ساخته می‌شده‌اند. استفاده از کشک، آلو خشک، خرما و سرکه از راهکارهایی است که مردم کویر برای ایجاد تنوع در غذاها به کار برده‌اند.

نکاتی برای گردشگران

  • حتماً در سفر به یزد غذاهای محلی را در رستوران‌های سنتی امتحان کنید؛ تجربه‌ای فراتر از طعم.
  • غذاهای سنتی معمولاً سبک هستند و برای همه گروه‌های سنی مناسبند.
  • از خرید کشک و شیرینی‌های محلی برای سوغاتی غافل نشوید؛ محصولاتی خوش‌طعم و ماندگار.

جمع‌بندی

غذاهای سنتی یزد نه‌تنها ترکیبی از طعم و هنر آشپزی‌اند، بلکه بخش مهمی از هویت فرهنگی این استان را شکل می‌دهند. از آش شولی گرفته تا قیمه یزدی، هر لقمه یادآور بخشی از تاریخ و زندگی مردم کویر است. اگر به یزد سفر کردید، حتماً فرصت تجربه این غذاهای اصیل را از دست ندهید.

نویسنده: تیم تحریریه مسافرنامه | © ۲۰۲۵

 

بادگیر









بادگیر | طرز کار، خواستگاه و بادگیرهای معروف ایران

بادگیر؛ شاهکار معماری برای مقابله با گرما

بادگیر چیست؟

بادگیر، سازه‌ای عمودی و برج‌مانند است که در بالای ساختمان‌ها، به‌ویژه در مناطق گرم و خشک ایران ساخته می‌شود تا هوا را به درون بنا هدایت کرده و محیط داخلی را خنک کند. این سازه که از مصالحی چون خشت، گل، آجر و چوب ساخته می‌شود، نقش مهمی در تهویه طبیعی هوا و کاهش دما دارد.

طرز کار بادگیر

بادگیرها با استفاده از جریان طبیعی باد عمل می‌کنند. هنگامی که باد به دهانه بادگیر برخورد می‌کند، وارد کانال‌های عمودی آن شده و با فشار وارد فضای داخلی ساختمان می‌شود. این هوا از روی سطح آب یا حوضچه‌هایی در زیرزمین عبور کرده و خنک می‌شود. هم‌زمان، هوای گرم داخل نیز از کانال‌های دیگر خارج می‌شود و به این صورت تهویه طبیعی اتفاق می‌افتد.

خواستگاه بادگیر

بادگیر ریشه در تمدن‌های باستانی فلات ایران دارد و شواهد تاریخی نشان می‌دهد که اولین نمونه‌های آن در شهرهای کویری همچون یزد، کرمان و طبس ساخته شده‌اند. این فناوری بومی، نمادی از هوشمندی معماران ایرانی در بهره‌گیری از طبیعت و اقلیم منطقه برای آسایش ساکنان است.

بادگیرهای معروف ایران

  • بادگیر باغ دولت‌آباد یزد: بلندترین بادگیر خشتی جهان با ارتفاع ۳۳.۸ متر، نماد معماری اقلیمی یزد.
  • بادگیر خانه لاری‌ها (یزد): نمونه‌ای زیبا از بادگیرهای چندجهته با طراحی پیچیده و ظریف.
  • بادگیرهای بوشهر: با معماری متفاوت و ترکیب تأثیرات خلیج فارس، نقش مهمی در تهویه منازل دارند.
  • بادگیرهای کاشان و طبس: با استفاده از فرم‌های ساده‌تر اما کاربردی، برای تهویه خانه‌ها و آب‌انبارها ساخته شده‌اند.

جمع‌بندی

بادگیرها نه‌تنها بخشی از هویت معماری ایرانی هستند، بلکه نمونه‌ای بی‌نظیر از سازگاری انسان با طبیعت به شمار می‌آیند. بازدید از بادگیرهای ایران، تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای علاقه‌مندان به معماری، تاریخ و گردشگری فرهنگی است.


مسجد جامع یزد

 

مسجد جامع یزد | شاهکار معماری اسلامی در قلب کویر

مسجد جامع یزد، یکی از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین بناهای تاریخی و مذهبی ایران، در مرکز شهر یزد واقع شده است. این مسجد با قدمتی بیش از هزار سال، جلوه‌ای از شکوه هنر معماری اسلامی و ایرانی را در قلب کویر به نمایش گذاشته است. زیبایی بی‌نظیر کاشی‌کاری‌ها، مناره‌های بلند، سردر مرتفع و فضای روح‌نواز داخلی، این مسجد را به یکی از نمادهای ماندگار یزد و ایران تبدیل کرده است.

تاریخچه مسجد جامع یزد

ساخت اولیه مسجد جامع یزد به قرن سوم هجری قمری و دوران حکومت علویان در یزد بازمی‌گردد. با گذشت زمان، این مسجد در دوره‌های مختلفی از جمله دوران آل مظفر و تیموریان توسعه یافت و به شکل فعلی درآمد. بیشترین بازسازی و ساخت اصلی آن به دوران آل مظفر نسبت داده می‌شود، به‌ویژه به فرمان امیر علاالدین گرشاسپ که در قرن هشتم هجری صورت گرفت.

ویژگی‌های معماری مسجد جامع یزد

یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های مسجد جامع یزد، سردر بسیار بلند آن است که با ارتفاعی حدود ۲۴ متر، یکی از مرتفع‌ترین سردرهای مساجد ایرانی به شمار می‌رود. مناره‌های دوگانه مسجد نیز با ارتفاع بیش از ۵۰ متر، از دوردست قابل مشاهده هستند. گنبد اصلی مسجد به‌صورت دوپوش طراحی شده و تزئینات داخلی آن با کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی، نمایی چشم‌نواز خلق کرده‌اند.

در داخل مسجد، کتیبه‌هایی با خط کوفی و ثلث وجود دارد که اشعاری از قرآن و متون دینی را به نمایش می‌گذارند. نورگیرهای هوشمندانه، صحن وسیع و شبستان‌های خنک، از دیگر عناصر طراحی دقیق این بنای تاریخی هستند.

موقعیت مکانی و دسترسی

مسجد جامع یزد در خیابان امام خمینی، در بافت تاریخی شهر یزد قرار دارد و دسترسی به آن از طریق خیابان‌های اصلی و کوچه‌های قدیمی امکان‌پذیر است. نزدیکی این مسجد به دیگر آثار تاریخی مانند بازار خان، مدرسه ضیائیه (زندان اسکندر)، و میدان وقت‌الساعت، آن را به نقطه‌ای مرکزی برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.

اهمیت فرهنگی و مذهبی

مسجد جامع یزد نه‌تنها یک بنای مذهبی، بلکه نماد هویت فرهنگی مردم یزد و ایران است. این مسجد در طول تاریخ، محل برگزاری نماز جمعه و گردهمایی‌های مذهبی بوده و همچنان فعال و مورد احترام مردم محلی است. به همین دلیل، بازدید از این مکان باید با رعایت آداب و احترام به فضای مذهبی صورت گیرد.

بهترین زمان بازدید

فصل پاییز و زمستان بهترین زمان برای بازدید از مسجد جامع یزد است، چرا که هوای خنک کویری در این ایام لذت گشت‌و‌گذار در فضای تاریخی شهر را دوچندان می‌کند. بازدید در هنگام غروب آفتاب نیز منظره‌ای زیبا از نورپردازی مسجد و بافت قدیمی شهر به نمایش می‌گذارد.

گردآوری و نگارش توسط تیم مسافرنامه | همه حقوق محفوظ است.

 

اولین ساعت آبی جهان پنگ

 

پنگ یا پنگان؛ ابزاری سنتی برای اندازه‌گیری حق‌آبه در قنات‌ها

نویسنده: تیم محتوای مسافرنامه | تاریخ انتشار: اردیبهشت ۱۴۰۴

مقدمه

در دل نظام سنتی کشاورزی ایران، قنات‌ها نقش حیاتی در تأمین آب برای روستاها و مزارع داشته‌اند. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در بهره‌برداری از قنات، مدیریت دقیق و عادلانه تقسیم آب بین مالکان یا ذینفعان آن بوده است. در این میان، وسیله‌ای به نام پنگ یا پنگان – که با نام‌های سبو و سرجه نیز شناخته می‌شود – به عنوان ابزاری ساده اما دقیق برای اندازه‌گیری زمان دریافت آب (حق‌آبه) مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

پنگ یا پنگان چیست؟

پنگ یا پنگان ظرفی گلی یا فلزی است که در ته آن سوراخ بسیار کوچکی تعبیه شده و درون یک تشت یا ظرف پر از آب قرار داده می‌شود. با نفوذ تدریجی آب از سوراخ زیرین، این ظرف به مرور پر شده و در نهایت به دلیل سنگینی، واژگون می‌شود. زمان لازم برای پر شدن کامل پنگ، معیاری برای اندازه‌گیری مدت زمان سهم هر مالک از آب قنات بوده است.

ساختار و اجزای پنگ

این وسیله معمولاً از جنس سفال، مس، برنج  ساخته می‌شده است. طراحی آن به‌گونه‌ای بوده که حجم، جنس، و اندازه سوراخ در ته ظرف تأثیر مستقیمی بر زمان پر شدن آن دارد. میراب، شخص مسئول تقسیم آب، با تجربه و دقت خاصی از این ابزار برای اجرای دقیق نوبت‌ها استفاده می‌کرده است.

نقش میراب و کارکرد پنگ در تقسیم آب

میراب، نگهبان و ناظر اصلی قنات، با استفاده از پنگ، زمان‌بندی دقیق حق‌آبه‌داران را تنظیم می‌کرد. به این صورت که مثلاً هر بار پر شدن پنگ معادل یک واحد زمانی خاص – مانند یک ساعت یا نیم ساعت – تلقی می‌شده و بر اساس آن، نوبت‌های آبیاری بین کشاورزان تقسیم می‌شده است. در برخی مناطق، چند پنگ با زمان‌های مختلف نیز در اختیار میراب بوده است تا متناسب با فصل، شدت جریان قنات و نیازهای زراعی تنظیمات لازم را اعمال کند.

نام‌های محلی و تنوع منطقه‌ای

بسته به منطقه جغرافیایی، این وسیله نام‌های متفاوتی داشته است. در برخی مناطق به آن سبو یا سرجه گفته می‌شود. در استان‌های کویری مانند یزد، کرمان، خراسان و حتی بخش‌هایی از اصفهان، استفاده از پنگ قدمتی چند صد و بلکه هزاران ساله دارد و به بخشی از میراث فرهنگی غیرملموس تبدیل شده است.

اهمیت فرهنگی و گردشگری

پنگ تنها یک وسیله اندازه‌گیری نیست، بلکه نماد هوش سنتی ایرانیان در بهره‌برداری پایدار از منابع محدود آب است. بازسازی و نمایش پنگ در موزه‌های مردم‌شناسی، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و تورهای آموزشی می‌تواند نقش مؤثری در آشنایی گردشگران داخلی و خارجی با فرهنگ آب در ایران ایفا کند. شناخت ابزارهایی مانند پنگ می‌تواند به تقویت گردشگری فرهنگی و بومی در مناطق قنات‌خیز ایران بینجامد.

نتیجه‌گیری

پنگ یا پنگان یکی از نشانه‌های برجسته مدیریت سنتی منابع آب در ایران است. با وجود سادگی ظاهری، این وسیله نقش تعیین‌کننده‌ای در حفظ عدالت اجتماعی و پایداری کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران ایفا کرده است. احیای دانش بومی مرتبط با پنگ می‌تواند به توسعه پایدار گردشگری و انتقال این میراث ارزشمند به نسل‌های آینده کمک شایانی کند.

منبع: برداشت آزاد از منابع مردم‌شناسی، مشاهدات میدانی و میراث شفاهی ایران

برچسب‌ها: پنگ، پنگان، سرجه، قنات، تقسیم آب، میراب، فرهنگ سنتی آب، ابزارهای سنتی آبیاری

 

آب انبار شش بادگیر

 

آب‌انبار شش بادگیر یزد؛ تلفیق نبوغ، خاک و باد

یزد، شهر بادگیرها، با معماری خشت و گل خود از قرون گذشته تا امروز، جایگاه ویژه‌ای در قلب تاریخ ایران دارد. در میان تمام آثار این شهر کویری، آب‌انبار شش بادگیر نه‌تنها یکی از مهم‌ترین سازه‌های آبی، بلکه شاهکاری بی‌نظیر در مهندسی بومی محسوب می‌شود. این آب‌انبار که با شش بادگیر بلند و چشم‌نواز شناخته می‌شود، نه‌تنها پاسخگوی نیازهای آبی مردم در گذشته بوده، بلکه نمونه‌ای عالی از همزیستی انسان با طبیعت خشن کویر است.

موقعیت جغرافیایی آب‌انبار شش بادگیر

این آب‌انبار تاریخی در محله تل، نزدیک میدان امیر چخماق شهر یزد واقع شده است. موقعیت مکانی آن به گونه‌ای انتخاب شده که دسترسی مردم محله‌های اطراف به آن آسان باشد. دسترسی به آب‌انبار از طریق پله‌هایی صورت می‌گیرد که به عمق مخزن زیرزمینی می‌رسد.

معماری منحصر به‌فرد آب‌انبار

1. شش بادگیر؛ قلب تپنده تهویه طبیعی

یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های این آب‌انبار، شش بادگیر آن است که در پیرامون مخزن اصلی ساخته شده‌اند. این بادگیرها با طراحی خاص خود، جریان باد را از هر سمت به داخل هدایت کرده و باعث خنک شدن فضای داخلی و آب درون مخزن می‌شوند. بادگیرها در این سازه نه تنها نقش تهویه را دارند، بلکه در جلوگیری از فاسد شدن آب نیز بسیار مؤثرند.

2. مخزن زیرزمینی

مخزن آب‌انبار در عمق زمین حفر شده و با دیواره‌هایی از ملات ساروج پوشیده شده است. این مصالح نه تنها عایق رطوبتی خوبی هستند، بلکه در برابر فشارهای جانبی خاک نیز مقاوم‌اند. حجم این مخزن به گونه‌ای طراحی شده که بتواند نیاز آبی چندین خانوار را برای مدت طولانی تأمین کند.

3. سقف گنبدی

سقف آب‌انبار با گنبدی از خشت و آجر پوشانده شده است. این گنبد نه تنها زیبایی بصری خاصی به بنا می‌بخشد بلکه باعث می‌شود آب درون مخزن از تابش مستقیم آفتاب در امان بماند. همچنین شکل گنبدی آن باعث استحکام بیشتر بنا در برابر زلزله و فشارهای عمودی شده است.

دلایل اهمیت آب‌انبار شش بادگیر

1. شاهکار معماری پایدار

آب‌انبار شش بادگیر نمونه‌ای بارز از معماری پایدار در شرایط اقلیمی سخت است. بدون استفاده از فناوری‌های مدرن، این سازه با بهره‌گیری از نیروی باد و خاک، محیطی خنک و مناسب برای ذخیره آب فراهم کرده است.

2. نماد هوش بومی

این آب‌انبار نمادی از هوش و خلاقیت مردم بومی است. آن‌ها با شناخت کامل از شرایط محیطی و امکانات محدود، سازه‌ای طراحی کردند که قرن‌ها پاسخگوی نیازهای جامعه بوده است.

3. جاذبه‌ای گردشگری

امروزه این سازه نه تنها ارزش تاریخی و معماری دارد، بلکه یکی از مقاصد مهم گردشگری فرهنگی در یزد محسوب می‌شود. بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی از این آب‌انبار بازدید می‌کنند تا با بخشی از فرهنگ و فناوری بومی ایران آشنا شوند.

نکاتی جالب درباره آب‌انبار شش بادگیر

  • بادگیرها در این آب‌انبار ارتفاعی بین ۸ تا ۱۰ متر دارند.
  • پله‌های دسترسی به مخزن به صورت مارپیچ ساخته شده‌اند.
  • آب ورودی به مخزن از طریق قنات تأمین می‌شده است.
  • بسیاری از ساکنین محله تل هنوز هم خاطرات کودکی خود را با این آب‌انبار پیوند می‌زنند.

جمع‌بندی

آب‌انبار شش بادگیر یزد نه تنها بنایی تاریخی بلکه یادگاری از دوران نبوغ ایرانیان در برابر طبیعت کویر است. ترکیب بادگیر، مخزن زیرزمینی و مصالح بومی، این سازه را به الگویی تمام‌عیار از معماری هوشمندانه تبدیل کرده است. بازدید از این اثر تاریخی نه‌تنها تجربه‌ای فرهنگی است بلکه ما را با گذشته‌ای پر از خلاقیت و احترام به طبیعت آشنا می‌کند.

 

گور دخمه زرتشتیان یزد برج خاموشان

 

گور دخمه یزد | برج خاموشان | جاذبه گردشگری زرتشتیان

مقدمه

یزد، شهری کهن با فرهنگی غنی و تاریخی پر رمز و راز، میزبان یکی از منحصر به‌فردترین آیین‌های تدفین جهان است. گور دخمه یا برج خاموشان یزد، مکانی است که در آن زرتشتیان آیین سنتی تدفین خود را اجرا می‌کردند. این مکان که به برج سکوت نیز شناخته می‌شود، نمایندهٔ عمیقی از باورهای مذهبی زرتشتی و رابطهٔ آنان با عناصر طبیعت است.

موقعیت جغرافیایی گور دخمه یزد

گور دخمه در فاصلهٔ حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد، در منطقه‌ای به نام صفائیه و در دامنه‌های کوهی کم‌ارتفاع قرار دارد. موقعیت استراتژیک این مکان در ارتفاع، به دلیل ارتباط مستقیم با آسمان و پاکی آن در آیین زرتشتی اهمیت دارد.

تاریخچه برج خاموشان

برج خاموشان متعلق به دوره قاجار است، اما قدمت استفاده از چنین دخمه‌هایی به هزاران سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. زرتشتیان باور داشتند که خاک، آب، آتش و هوا عناصر مقدسی هستند و نباید با لاشهٔ مردگان آلوده شوند. برای همین، جسد مردگان را در برج‌هایی به نام دخمه قرار می‌دادند تا در معرض عوامل طبیعی تجزیه شوند.

معماری گور دخمه یزد

این دخمه‌ها معمولاً به صورت دایره‌ای و بدون سقف ساخته شده‌اند. در مرکز آن یک چاه عمیق برای جمع‌آوری استخوان‌ها قرار داشته و اطراف آن به سه بخش تقسیم می‌شده: قسمت مردانه، زنانه و کودکان. بدنهٔ دخمه از سنگ و ملات مقاوم ساخته شده و با دقت زیادی در بالای کوه مستقر شده تا دسترسی حیوانات و انسان‌ها محدود شود.

آیین تدفین زرتشتیان در برج سکوت

در گذشته، جسد مردگان را برهنه در دخمه قرار می‌دادند. سپس پرندگان شکاری، به ویژه کرکس‌ها، گوشت جسد را می‌خوردند و استخوان‌ها پس از خشک شدن، در چاه مرکزی دخمه انداخته می‌شد. این آیین نوعی پاک‌سازی طبیعی تلقی می‌شده است. از دهه ۱۳۳۰ شمسی به بعد، با ممنوعیت رسمی استفاده از دخمه، این رسم به تدریج منسوخ شد و زرتشتیان به دفن یا سوزاندن جسد روی آوردند.

اهمیت فرهنگی و مذهبی گور دخمه یزد

گور دخمه نماد یکی از مهم‌ترین باورهای آیین زرتشت است. احترام به طبیعت، خلوص عناصر چهارگانه و پذیرش مرگ به عنوان بخشی از چرخه زندگی از مفاهیم بنیادی این آیین هستند. این مکان تنها یک اثر باستانی نیست، بلکه گواهی از زندگی دینی و فلسفه اخلاقی زرتشتیان ایران در قرون متمادی است.

وضعیت کنونی و بازدید گردشگران

در حال حاضر، گور دخمه یزد یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم شهر است که سالانه هزاران نفر از آن بازدید می‌کنند. با وجود تعطیلی رسمی این مکان به عنوان محل تدفین، معماری منحصر به‌فرد، دیدگاه‌های فرهنگی و موقعیت مکانی خاص، آن را به مکانی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.

بهترین زمان بازدید از گور دخمه

با توجه به قرار گرفتن این مکان در منطقه کویری یزد، بهترین زمان بازدید فصل پاییز و زمستان است. در این فصول، آب‌وهوا خنک‌تر و دلپذیرتر بوده و گردشگران می‌توانند با آرامش بیشتری از مکان دیدن کنند. ساعات صبح زود یا عصر نیز برای عکاسی و مشاهده طلوع یا غروب آفتاب بسیار مناسب است.

نکاتی برای گردشگران

  • همراه داشتن کفش مناسب برای بالا رفتن از تپه ضروری است.
  • آب آشامیدنی و محافظت در برابر آفتاب فراموش نشود.
  • به فضای تاریخی احترام بگذارید و از آسیب زدن به بنا بپرهیزید.
  • بهتر است از راهنمایان محلی برای درک بهتر اطلاعات فرهنگی و مذهبی کمک بگیرید.

دسترسی به گور دخمه

برای رسیدن به برج خاموشان، ابتدا باید به منطقه صفائیه یزد بروید و سپس مسیر کوتاهی را با خودرو طی کنید تا به پای کوه برسید. از آنجا با کمی پیاده‌روی به سمت بالای تپه می‌روید. مسیر دارای تابلوهای راهنما و امکانات اولیه گردشگری است.

نتیجه‌گیری

گور دخمه یزد فراتر از یک بنای تاریخی است. این مکان، بخشی از میراث فرهنگی، مذهبی و زیست‌محیطی ایران به‌شمار می‌رود که می‌تواند با حفظ اصول احترام به باورهای گذشتگان، به منبعی مهم برای آموزش، تفکر و جذب گردشگر تبدیل شود. بازدید از این مکان، سفری است در دل تاریخ و فلسفه زندگی زرتشتیان.

نویسنده: تیم محتوای مسافرنامه | منبع: پژوهش‌های تاریخی و فرهنگی یزد